dagiti apagas-asawa gimmatangda iti daga sadi San Diego, iso
a nanipudan ti panaggagayyemda kada Padre Damaso ken Don
Rafael Ibarra, iso a kabaknangan sadiay a ili
Ti kaawan ti anak da iti bayat dagiti immuna nga innem a tawen ti panagasawada pinagbalinna daydi agawada nga agummong iti kukua a nganngani nalabes nga agom, ket nupay kasta, ni Dunia Pia nalibnos, nalasbang ket nalapsat. Awan man nagang-angayan ti inna panagnobnobena; ti inna isusuknal, kas balakad dagiti babbai a mananglualo sadi San Diego, iti Birjen de Kaysasay sadi Taal; ti inna pananglimlimos; ti inna panagsala iti libot iti tengnga ti aldaw babaen ti init ti bulan ti Mayo, iti sango ti Birjen de Turumba sadi Pakil: amin dagitoy awan nagpapaayan da, ingga na iti inbalakad kenkuana ni Fr. Damaso a mapan sadi Ubando, ket sadiay mapan agsala iti piesta ni San Pascual Bailon, ket dumawat iti maysa nga anak a lalaki. Paggaammo a sadi Ubando adda maysa a Trinidad nga agited iti anak a lalaki wenno babai, no ania ti kayat: isuda Nuestra Seniora de Salambaw, Santa Clara ken San Pascual. Yaman pay itoy nasirib a patigmaan, ni Dunia Pia nagsikog . . . ngcm lay! kas ti daydi agkalkalap a saritaen ni Shakespeare iti pagbasaanna a Macbeth, iso nga idi ta nakasarak iti saniata, nagsardeng a nagdaniw, ni Dunia Pia napukawna ti ragsakna, nagliday unay ket saanen a nakita nga immisem. —jKadawyan ti aginaw! —kunada amin, pati pay ni Kapitan Tiago . Daytay gurigor a masansan kadagiti agtanggad iso ti namagpatingga kadagiti ladladingitna, ket inbatina nga inulila ti maysa a nalibnos a ubing a babai nga inanak iti buniag ni Fr. Damaso; ket gapo ta ni San Pascual dina inted ti lalaki a dinawatda kenkuana, pinanagananda ti ubing iti Maria Clara, ket kas da pagdayaw iti Birjen de Salambaw ken ni Santa Clara, ket kas da met pangdusa ken nadayaw a San Pascual Bailon ti saan da a panangala iti naganna.
Daydi ubing rimmang-ay babaen ti pannagibi ni ikit Isabel, daydi naimbag a baket a pinapraile ti panagkukuana, iso nga intay nakita idi rugyantay toy a sarita. Ad-ado dagiti bulbulan a panagyanna sadi San Diego gapo iti makapasalun-at a klima na ken gapo kadagiti ado a ramrambak a ipapaay kenkuana ni Padre Damaso. — 45 —
