Page:Dinak-Sagiden-Noli-Me-Tangere-Iti-Iloko-IV-ni-Jose-Rizal-N719i.pdf/84

This page has not been proofread.


Pupuon dagiti bubua kada niniog, wenno kaykayo a si-uukis pay laeng, nga agkutikuti ken agpalpallayog, ti mamagdpon kadagiti dua nga ig-igid, ket no dakes da man a rangtay, naimbagda ket di a pagipakatan iti laing nga agallilinday, iso a di rebbeng a pangumsian: dagiti ububbing nga agdidigos iti karayan maragsakanda iti rigat ti kumalangtay a babai a nagsusuon iti laga, wenno iti rigat ti lakay nga agpigpigerger ket maibbatanna pay ti sarukodna iti danom.

Ngem ti kanayon a makaawis iti imatang iso ti mabalin a naganen a nailasin a bakir iti daydi nalawa a daga a namulaan. Sadiay, addada kaykayo a lallakayen a nakungkungan dagiti pu­ puon da, a sa da la matay no dalapusen ti sal-it ti natangsit a rawisna ket inna puuran: kunada a ti apoy saan a umallatiw ket maiddep met la sadiay; sadiay addada dadakkel unay a batbato a ti kinalakay dan ken ti nakaparsuaan inda ida rinamenan iti tersiopelo a lumot: ti tapok kanayon a kumpet kadagiti luklukongda, ti tudo idekketna ti tapok, ket dagiti tumaytayab inda agimula kadagiti bukbukel. Dagiti mulmula kadagidiay a dagdaga dumakkelda nga awan sipar: addada kaykayo a babassit, ruruot, lanlanot nga agsasanggala a kumalkalatkat ken umallaallatiw kadagiti kaykayo, agbitinda kadagiti sangsanga, kumpetda kadagiti ramramot, wenno iti daga, ket kas la di pay napnek ni Flora, inna pay la parabawan a mulaan dagiti mulmula; ka­ dagiti nagbirbirri nga uk-ukis addada nagtubo a lumlumot kada u-uong, ket dagiti mulmula nga agbibitin, naragsak a napan simmangbay, iti inda pannakiarakop, saan ida a mailasinen kadagiti bulbulong ti kayo nga inda kadakuada namasangbay. Pagraemanda daydi a bakir: aduda dagiti sarsarita a datdatlag maipanggep kenkuana, ngem ti umas-asideg iti pudno ket gapo iti kasta, iso ti adadda a di mapatpati ken di am-ammo, ison sa toy sumaganad. Idi ta ti ili, maysa pay laeng a nanumo a purok dagiti ababong, ket kadagiti sinandaldalan a naraber pay laeng ti ruot nga agtubo, kadagidi nga al-aldaw a iti rabii addada pay la surnalog sadiay a ugsa ken alingo, naminsan nga aldaw adda dimteng a maysa a lakay a kastila a nauneg ti panagmatmatana ket nalaing a sumao iti sao ti tagalog. Kalpasan ti panangkita ken panangsursorna kadagiti dagdaga, sinaludsudna no asinno dagiti akinkukua iti daydi a bakir a pagayusan dagiti dandanom nga

— 71 —