- Agsisina ket agturaykayo.
(Baro a Machiavelo)
¿Asinno da dagiti apo-apo ti ili?
Saan a daydi Don Rafael, idi sibibiag pay, nupay iso ti kabaknangan, iso ti kaaduan iti daga ket nganngani amin a tattao add a utangna kenkuana a naimbag a nakem. Agsipod ta napakumbaba ket ikalkalikagumna nga ikabkabassit ti pateg ti uray ania nga aramidna, saan a bimuangay iti gunglona iti ili, ket nakitatayon a binaybay-anda idi makitada nga agtuangen. Ni ngata, ngarod, Kapitan Tiago? No sumangpet nga agpayso, mapan sabaten dagiti nakautang kenkuana iti orkesta, daydayaanda ket punnuenda kadagiti sagsagot: dagiti kasayaatan a bungbunga addada a makita iti pangananna; no adda maanupanda nga ugsa wenno alingo, maited kenkuana ti maysa nga apagkapat; no makitana a nalapsat ti kabayo ti maysa a napautanganna, kalpasan ti maysa a gudua ti uras, ti kabayo kukuanan: amin toy, pudno, ngem inda met katkatawaan ken iti nalimed panpanaganan iti Sakristan Tiago.
—¡Ti ngata, ngarod, gobernadorsilio?
Toy, maysa a daksanggasat a di agbilin, iso ti agtungtungpal; saan nga agung-unget, iso ti maung-ungtan, saan nga agbaon, iso ti mababaon; ngem ket di iso ti agsungbat iti Alkalde Mayor kadagiti amin a naibaon, naibilin ken naikeddeng a kasla ket itay nagtaod amin ti ulonan, nupay kasta, kunaen iti pakaidayawanna, saanna a tinakaw wenno inagaw ti takemna: lima ribo a pisos laeng ti naibayadna, sabali pay dagiti ado a pannakaibabain, ket no kitaen ti mapataodna, kas la nalaka unayen.
¿Asinno, ngarod, ni ngata ngad Apo Mugna?
¡A! ni naimbag nga Apo Mugna dina riribuken ti rikna
— 74 —
