Page:E-Mu-Ku-Tagkilan-Noli-Me-Tamgere-ni-Jose-Rizal.pdf/210

This page has been validated.



kabang apulung aldo bayu pista detang kabud kumpanang deta titigtig lang mitmung lungkut. Ding gulung (rueda) at ding kanyun-kwayan makapangaklingan la king akbung da. Ing pilipinung mebisa nang ginawa karing fuegos artificiales bista'man alang tinuru kaya, sasadya nang ipakit ing gelinga'na karing duluka’nang toru, kastilyung api a maki lusis ibat Bengala, lobung papil a pasulapawa’na uli ning mapaling angin kilub, gulung a mamapi, kwitis at aliwa pa. Daramdaman yu ing tigtigan. . .? O reta ring anak, pupulayi lang sasagana karing musikus a manibat kilwal ning kabalenan. Lima lang banda ring musikus at atlu no man ding orkesta. Ing musika ning Pagsanghan, a bandi ning escribano, e malyaring mawala, agyang ing king balen S. P. de T., kabalitan kanita pauli ning yang mangasiwa ing gurung Austria, ing hampaslupang Cabo Mariano a agpang king sabi ra, atyu king punta ning batuta na ing galing na king musika. Ding musikus pupuryan de ing gewa nang marcha funebre a pemalagiwan nang El Sauce at pagkalungkutan dang e na ikwang megaral musika nung ali sa metung yang pagmaragul ning balya’na.

Ding musikus lulub la king kabalenan at makatuki la ring sipun-sipunan a anak at marinat a piblas. Ati'nang misusulud king kamiseta nang koya na, ati’nang gagamit king pantalu’nang tata na. Katuknang ning sunata balu ra neng itiririn, ipasyuk at ila nang mamatul king tigtigan. Magmula nong daraiang namang maka-kalesa, maka-awtu ding kamag-anak, ding kakaluguran, ding e ra man kakilala, ding sugarul a magdalang mangayap a manuk a sabungan at bulsang mitmung salapi, makasadyang makipaningalma babo ning mesang maki tapis berdi o kilub ning sabungan.

“Ing aljerez tatanggap yang tya-limang pulung pesus ing bengi. . .nganang sinitsit ning metung a pandak at matabang lalaki karing bayung datang. “I'Capitan Tiago datang ya at yang pabiling banga i'Capitan Joaquin naman magdala yang labing walung libu. Atin mu namang sugal intsik (liam-po), i'intsik Carlos mili yang apulung libu. Daka'la ring puntus a manyatang ibat Tanauan, Lipa, Batangas, anti mu naman ating manibat Santa Cruz at pawa lang ating sasabyan. Maragul, nung makanyan, maragul ing labanan! Dapot minum ko pang tsokolati. Ngeni e na na

— 200 —