Page:E-Mu-Ku-Tagkilan-Noli-Me-Tamgere-ni-Jose-Rizal.pdf/244

This page has been validated.



wal, metung ya mung talapamye king kekaming mayupayang kapisanan a ibat banwa mumutus ya ing kekaming banal a igpang San Francisco, a nung kaysanu dangalan ku ing makayanib anti mong kabu o sarhentu king lugud ning Dyos.

Ding mangagaspang a indyo ala lang ikwa ketang pangamanu ngana ning talapamalita nune ring amanung guardia civil, tulisan, San Diego at San Franctsco; apansing de ing maslam nang lupa ning alpéres, ing anyu nang mabagsik ning manaral at binalak da king pamarsalana’ne pauli ning é no darakpan ding tulisan. I’San Diego at i’San Francisco ilang mituldwan dapat kaniti, at ya ing binang mayap, anti mo ing patunaya’ning metung a Jarawan a mayayakit king kumbintu Menila, a nung nu i’San Francisco king kapamilata’na mu ning kayang kuldun asansala na ing panyalake ring insik karing mumuna nang banwa ning panyatang keti. Maragu'la tula ring kosyang, pepasalamatan da king Dyos iting kasaupan, alang nanu mang pamikakunu king kabtid meko no ring tulisan, i’San Francisco tampusa’na la naman ding gwardya sibil. Lalu rang tiningid ing karelang pamakirandam kang Padre Damaso a mig- sundung manyabing anti mo kanini:

“Kakamalkamalan a ginu: Ding mangaragul a bage mangaragu lang bage agyang ilimpi la karing mangalati, a ding mangalati, mangalati la agya’mang ilimpi la karing mangaragul. Iti ya ing sasabyan da ring aklat ning milabas, dapot anti na ning ing Historya tutura’neng pupukpukan ing paku misan mu balang dinalan a ukdu, pauli ning bage ya mung gewa ring tau, at ding tau magkamali la: errare es hominum')(1) nganang minyabing Cicerén, ing ating asbuk magkamali ya anti mo ing kasebyan king kakung balen, ing malilvari ya itang ating lalung mangalalam a katutwan a é na sasabyan ning Historya. Deting katutwan, Kakakalkamalan a Ginu, nganang minyabi ning Espiritu ning banwa king malusuk nang kabyasnan a kapilan man é na asalakayan ning pamisip ning tau ibat pa man ketang panau’nang Séneca at Aristóteles, detang mangabyasang relihyeso ning minunang panaun, angga keting panaun tamung makasalanan, at deting katutwan ila retang é kapilan man ding bage mengalati, ma-
———————
(1) Ing tau magkamali va.

— 234 —