Page:El-Filibusterismo-Say-Isusungpad-Uley-Tungtong-Ya-Pilipino-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/140

This page has been validated.


128
SAY ISUSUNGPAD ULEY


ton malinlinew a sayan ma-Angel a Doktor et akaona lay akamayamay ya akaamta nia nen sikara di Berzelius, Gay Lussac, Bunsen tan arum niran nasasalitan mapasirayew a mangakabat. Ontan man, anggano nambangat lay Geografía, singa panduaruaan to ni no kasi ta tuan malimpek so mundo, tan manimimis na araldalem no sasalitaen toy itetelek da ray planeta tan ililiber dad agew, insan tod satan ipatumbok imay anlong a:

El mentir de las estrellas

Es un cómodo mentir.....1

Mainimimis met na araldalem a singa makakabalaw no narengel toy arum iran teorías ed fisica tan ipapasen ton mankukugip a manlitlimata, no ag ingen nanlaring, si jesuitan Secchi ya papalsaan tonin sikatoy nanlapoay gulgulis a triángulo ed láman lapod kakaambagel tod saray bitbitewen tan planetas ya sikato layay ibabagaton akasengeg na angisebclan dad sayan pári ya manmisa; dakel met so makakaimanon singa kainglit toy kakabatan ya ibabangat to, balet ta sarayan kakabusan anggapo lay kabaliksan da, sakit na uló ra labat na eskuilaan tan religión, tan mainomay ya ipaliwaway makasengeg, ya aliwa labat lan lapod saray ciencias fisicas et sankapatnagan iran nanengneng, naala rad panagimano tan maptek a panangalutor, tan sikato balet say kaabigan to et say filosofia, kanunotan iran ag amtay pansumpalan, akayat tan anapen ni katuaan da, no agta manlapod maong a dominiko ya papablien toy galang tan kadadayew na togiop a kawalaanto, ag nayarin onalak so linawa tod sakey a kakabatan ya ag tinalonaay siopa man ed saray agági ton papári met a dominiko —sikatoy ononaonan ag manisia ed Química nen Sto. Tomás— tan akalaan da balet na dayew na arum iran togiop day papári ya kabusol, odino, tawagen laray katagam.

Sikato yay profesor ed saman a kabuasan; kasumpal ton nanpasalista tinepetan to ray estudiante ya impaidalatdat tod sikaray leksion ya inpatlep ya anggapoy intilak ya anggan sakey a salita. Saray estudiante singa ra ponograpon kinuerdasan, saray arum matintinunos ya anggapoy gansal, saray arum met manpaker ira, wala met laray ataatá, walara met so mandidik-


________________________

1 Say panagtilad saray bitewen

Mainomay a panagtila . . . . (Say labay ton ibaga so mainomay so mantilan nipaakar ed saray bitewen ta mairap a sukáyan)