Page:El-Filibusterismo-Say-Isusungpad-Uley-Tungtong-Ya-Pilipino-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/148

This page has been validated.


136
SAY ISUSUNGPAD ULEY


odino makapanleksion..... Sikayon dili kuanyo ya, wadtan ono andidtan....."

"Ay Ina!" Metapisiko ka ni nimet, salambengat ta sabong! Ag sirin nagawat na utek, ja? Sed patet experientia1 tan contra experientiam negantem, fusilibus east arguendum,2 amtam? Insan agmo natalusan, utek na pilósopo, ya nayarin manbansag a manliwat kad klasi insan agmo met amtay leksion mo? Sa sirin so panliwat mapilit a kabaliksan toy kakabatan? Antoy kuanmod saya ey, sika filosofastro?”³

Sayan unor a pangaran aliling toy terter ya akapa'ipuay danum. Si Plácido mamaongen day kakaaro to ya ipapasen a pilosopo ono makabat; apultot so ános to, intopak toy libro, inmalagey, inarap toy catedrático ya nankuan:

"Masulosulok la tan, Amá, masulosulok la! Nayarian yoak a markaay amin a liwat a labay yo, balet ta anggapoy pankato. nungan yon mamabaing ed siak. Kienyo la tay klasi yo, agko la nisungdo."

Insan tinmaynan ya andi lay pataniran.

Akebiew so entiron klasi: agni anengnengneng iman a panamablí galang. Siopay manilalon si Plácido Penitente et.....? Si catedrático nikelawan, kinetket toy bibil to tan pinakpak nuyotan ton manpeyeng a singa mamagiaw. Diad bosis a giwgiwan, ginapoan toy nansirmon ed gendat lan isisirmon to anggaman lalon amaspasia natan. Sinalita toy onsusulming a tagey na linawa, say sinmipor a kalamangan, say pasirayew, say kakulangay pananerleng ed saray walay pakauley, say tagey na linawa ya ipapaseksek nen Satanas ed uló ray tubonbalo, say kakapuyay inkabangat tan kakulangay panamagalang, etc., etc. Insan to imbales so nanpapasíki nipaakar ed pasirayew day pigaran tubonbalon singa mamaong a naluluksoan da lay uló ra, ya labay dala ran ibangat so dílin mamaestro ra ed pangiletneg day academia ya panbangatay salitay kastila.

"Já, já!" kuanto, "saratay karoman a sakey et ngalngalia agda nibalikas so si, Padre, no, Padre, isip da makabat lara natan nen saray minasikenan da lay manbabangat? Say maseet a manaral makaaral, walay academia may anggapo! Anganko satan ay, satay kapawapaway toay, sakey ed saray angigapon tan a


_____________

1 Sabalet so agawa mapatpatnag,
2 No paandien so agawa, nabuyak so argumento.
3 Pilosopon mibabáli.