Page:El-Filibusterismo-Say-Isusungpad-Uley-Tungtong-Ya-Pilipino-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/186

This page has been validated.


174
SAY ISUSUNGPAD ULEY

"Akin et nakaukolan siri aysing ey?"

"Akit manpantalon so too sirin ey?"

"Nunot yo pa labat so nasimpitan a kuarta no aglara mankawes so susondalo!" kuanton may mangiaansakit ed saraya.

Diad sananey a doipo ampetang so supiatan. Si Ben Zayb mansasalitan singa mandidiskurso, tan si pári Camorra salabat lan salabat a singa gawa ton sipor. Si sumusulat ed palapagan a nengneng na párin ampoti, anggaman ontan lay panamagalang tod saray totoon akaábito, agto palálabasey pári Camorra ya ipapasen ton nanlaring a pári-pári; diad onia ipapanengneng to met ya anggapoy pangisusukoan toy panagnunot to, tan singa to met la pamubúyak na ipapakasalanan dad sikatoy totoon manatawag ed sikatoy pári Ibañez. Si pári Camorra kalablabayan to met lan katagam ta bukbukor toy ipapasen ton ag manlulurey ed saray panangatonungan to. Susupiaten day magnetismo, espiritismo, panagsalamangka, etc., tan saray salsalita ra manbabanlangan irad dagem ya aliling da ray sundan tan bola ray bufon:¹ sikaray mangibobuntok tan sikara lan lamang so manasampat.

Diad saman a taon mapalaloy katatawag na imano ray totoo ed sakey ya ulón tatawagen day esfinge² ya ipapaway na sakey ya amerikanon mangaray Mr. Leeds dimad feria ed Quiapo. Saray padipadir tan dingding day kaabongan ed paway apanatan iray kartel ya mangipapakabat na nambabangil iran maamoamot a makakebiew a nipaakar ed patey, a makaradagdag ed saray totoon onnengneng. Di Ben Zayb, pári Camorra, pári Irene, pári Salvi agda ni anengneng. Si Juanito Pelaez alooban to lay sakey a lábi tan masiadoy pandayew ton manotungtong ed sayan doipon kawalaan to.

Si Ben Zayb manlapod sumusulat ed palapagan anapen ton pilit no panoy kiyari to; si pári Camorra manisia lan gaway demonio; si pári Irene manimimis, si pári Salvi balet mabinbinta.

"Nunot yo balet, Amá, ta agla oonla diay demonio natan, ta masulosulok itilan mangipelag ed inpiernos ed sikatayon dili....."


___________________

1 Toon manangayam ono managtaliwá ed saray arári ono mablin too nen

onan panaon.

2 Diad mitologia ono tungtong Basilio ya kuan sakey a makapataktakut

a pinalsa ya uló, beklew tan pagew na bii, balet ta laman, salí lion, tan nanpayak.