Page:El-Filibusterismo-Say-Isusungpad-Uley-Tungtong-Ya-Pilipino-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/274

This page has been validated.


262
SAY ISUSUNGPAD ULEY


met irad baybay day arum iran bansá, balet ta manlapod mabiskeg iraya, ya agdara nasarag, pinmoliktar iran agda inlulot so sansananey iran gagala ra. Et anggan antoni inkalétcy da, diad panagnunot nen Isagani marakerakep so ipapanengneng da, tan saray kangaranan day kakabusol a nadadansak ed saray palapagan a natatawag na payoti tan paklap, say pakaisip to napno ray galang, ompapatey iran sigagalang ed abay na nagegeray iran impaalagey daran masála kalamor a pandipinsaan da, ya lalon kanepegan da ni narayew nen saramay mabayanin troyanos nen inmonan panaon. Saray totood saraman a kapoloan anggapoy tinakew dan imbatik ya Helena ya pilipina.1 Tan manlapod si Isagani et omaanlong lantí tan matekiab so kaisipan to, nanonunotan toray tubonbalo ed saraman a babakalen a kapoloan a mankanawnawa ran makalay galang tan dayew ed matá ray bibiid man ed sikara, tan manlapod sikato et mangaaro met a nakalan la kalamor na ilalo, ibibegan to ran nayarian day manbitkel a sigagalang. Tan oniay kuanto:

"Ah! labay ko komoy ompatey, manmaliw a dabok a nitilak kod dálin kon nianakan so ngaran kon napnoy gálang, ompatey a nisesengeg ed kaabigan to, ed pangilaban kod sikatod saray malabay ya onloob a mamakal, tan sindagan naani banwa so bangkay kon singa bantay ya ag onggalagalaw dimad kabatoan ed gilig na dayat!"

Tan nen anunotan toy linmabas ya agda pakapiabetay kakastila ed saray alemán, singa naermenan ed impakapanpaabigan da la, ta malikeliket komon ya angiter na bilay to ed silong na laylay na España tan Pilipinas, nen say ontewek a pauleyan ed saray sankaili.

"Ta akin a," kuantod nodnunot to, "agmet nabuknal so impilaktip na Pilipinas ed España, say linmabas, say awaran, say religión say salita....."

Say salita, on, say salita! Akaimis na napnoy pasiki; saman imay lábin panbabana ran pandem dad pansitería ya panliliket dad impatey na Academia ya panbangatay salitay kastila.

"Ay!" kuanton inngeswá; "no saray liberal ed España et kapara daray liberal a kuan dia, ag mabayag say Inan Bansa nabilangbilang to laray matoor ed sikato!"


________________

1 Say labay ya ibaga dia si Reina Helena, asawa nen Arin Menelaus ed Sparta, ya imbatik nen Principe Paris ed nanariay Troya.