Wala balet so duarad sikara ya ag mangikisimkisim ed saramay mamarikit, no agta wadman irad dulong na bapor a misusupiatan ed sakey a lakin matatken la, balet ta nengneng to ni ag mangitaltalek tan makmaktek ni indengan to. Sarayan dua kabkabat da ran maong anganko tan kaderleng da ra, no sukatey magalang a pitotoo rad sikara ran may ibiba ran manaaral. Samay ompapangoloan a nankawes na andeket mangaray Basilio, manaaral na Medicina tan nadadayew ed karakel na napapaabig to, tan abig na pananambal to. Samay sakey ya atagtagey tan mas maong a laman, anta yogtan na akamayamay, say ngaran to Isagani, ya sikatoy sakey ed saray linmetaw ya omaanlong onó bomibirso ed Ateneo¹ ed saman a taon, say ugáli to dumaduma, ag masmasel tan mabinbintan singa marmaermen a naynay. Samay katungtong dan matatken la si mayaman a Kápitan2 Basilio ya nanlapod Ibalen nansaliw.
"On, máma, di Kápitan Tiago maong met ira, singa itsura ran gendat," kuanton may manaaral na Medicina ya manpeyeng; "agda labay balet so mantambal..... Walay anogsog ed sikara kanian ibabáki daak ed S. Diego ya baraan dan padálaw imay abong diman, balet ta say petepeteg a makasengeg ta piano anggapoak a makasbel et mankanawnawa ran manapian."
Diad impangibaga toy walay anogsog, say labay ton ipatalus si pári Irene ya malet a kaaro tan manangibangat ed Kápitan Tiago ed kaonoran iran agew na bilay to.
"Say apian sakey ed saray salot na panaon iran onkokurang," kuay ebat nen D. Basilion napnoy balaw tan alipanes na sakey a senador a Romano; "saray inmonan totoo amta da met la, balet ta agdan balot nilorlour so panangikana ra. Legay impannáyon na karámilay linawa ed saray atagey ya aaralen (imano yo yan maong, sikayon tubonbalo), say apian ikakana labat a pantambal, tan no agkayo manisia, ibaga yod siak no siopa ray mapalaloy panagapian da. Saray intsik, ta
___________________
1 Kolijic ray papárin Jesuitas ed Ibále ya inletneg nen taon a 1859.
2 Kapitan Gobernadorcillo (Mayor natan). No nanpasé la say pananawag Kapitan pasado, balet ta diad panawag dad sikato agla bibitlaey pasado no agta ipatumbok lan tampol so ngaran to. Say pananawag a Gobernadorcillo ag nagnayan unong ed impaakseb nen Ministro de Ultramar Maura, ya ganggan nen taon a 1893, a say intilak ton panawag ed panguloy baley, Kápitan.
