Page:El-Filibusterismo-Say-Isusungpad-Uley-Tungtong-Ya-Pilipino-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/85

This page has been validated.


73
SIMOUN


Anggapo ray manouley a maruksa no anggapó ray aripen. Ta say too makabos tan inkawalná toy makiling ed mauges, tan lawas a manlames tan manpaunong no wala ray mapagusto ya matulok. Kaolibay met na panagnunot yo natan so panagnunot ko nen saman tan anengneng yo la no antoy aratngan ko. Saray nanlapoay segsegang yo, babantayan dakayon agew lábi; mangiinap írá ya manaalagar kayo labat na oras; tan say pirawat yon onkabat, liket yon manaral tan say dílin panbibilay yon mareen, itatalus day pilalek yon ombalés..... Diad agew a nayarian da ka yon ápusan, gaween dad sikayoy singa ginawa rad siak tan agda ka yo palugitan ya ontatken ta antakot da ka yo tan kabusol da ka yo."

“Kabusol da ak? Kabusol da ak ni ya anta onman la lanti ginawa rad siak a kaugsan?" kuay tepet nen Basilion nikelawan.

Impandak nen Simoun. "Ag pankelawan ed tooy pamusol tod saray apaunong to, inkuan nen Tácito ya inabobonan toy quos laeserunt et oderunt1 ya imbagá nen Séneca. No labay yon sukaten so kaugsan onó kaabigan ya agaway sakey a báley ed sananey met a báley nengneng yo labat no kabusol to odino inaro to. Ta sikatoyay makasengeg no akin et walaray nanlalapo dian nanpápayaman lapod katatagey na ineegnaan dan betang, a diad kasabi rad man ed España ontan lay impanpapauges tan impandadansak dad saray apaunong da. "Proprium humani ingenii est odisse quem laeseris!"2

"Magmaawang balet so mundo; no ag irá pibibiangan, no papaulian iran ag gigirogiroen ed panouley da tan pakayari ran nagnagnap.....anganggaay kekerewen ko bilang et say pankimey ko, tan panbilay ko.....'

"Tan panpabaleg yo ray ának yon maletey a linawa ya isublay yo ra lamet a paipakon pauleyan," kuanen Simoun ya insumpal ya inalig ton andi panangasi so tonoy bosis nen Basilio. "Agaylay dakep na bilay ya ipaparaan yod sikara, tan anggapoy duaruak ta pisalsalamatan dad sikayo tan a bilay a napnoy segsegang tan kapaabeba! Sankaabigan a panagnunot! No say sakey a laman et apagpag, ag napagalaw! Say duamploy taon ya andi tondan inkaaripen ginagálan indátak a pangipasal ed panagpaabeba, tan ag mangongpang a masegsegang


____________________

1 Saray pinapairap da, binosol da.

2 Naugaliay too so panbusol to ed samay apairap ton apaunong to.