- 123
— Sa Martis adlaw sa atong Magtutoon ug among giharagan ug inadlawan, gipahonihan namo sa usa ka orkistra, gihatagan namog usa ka pongpong nga bulak ug pila ka mga gasa . . .
— Ah, tuod no? — miingon si Juanito — kabuang ko gayud kini nga nahikalimot ako. Pamati, nangotana ba kanako?
— Si Penitente wala motubag, igo lamang nga mipalihok sa iyang abaga.
— Ambut, apan gihatagan ug lista sa mga ngalan sa tanan nga naghatag ug inadlawan.
— Pakalibog gayud nakog ulo . . . sa Lunis, unsa may gitudlo?
— Tungod kay mao pa may pagsugod sa klasi, gibasa ang lista ug nagtudlo sa leksiyon mahitungod sa mga samin. Tan-awa, sukad dinhi hangtud diri, sinag-ulo, bisan usa ka letra walay makulang . . . biyaan kining dahona ug mao na usay sag ohon kiri.
Ug gitudlo sa basahon sa “Fisira” ni Ramos ang mga dapit nga angayan sag-uhon. Sa paghiabut na dinhi, sa kalit lamang, misulbong ang basahon kay giwakli ni Juanito.
— Na, biyai kanang leksiyon ug magpitsido kita. Ang mga estudiyanti nagngalan ug adlaw nga pitsido sa mga adlaw nga nahataliwala sa duha ka adlaw nga walay buhat ug dili na lamang kalsihan, gumikan sa ilang kabobot-on.
— Nahibalo ka ba nga tinuod ka gayud nga mananap? — misulti si Placido nga naglungotlungot ug nagahipus sa iyang basahon ug sa iyang mga papil.
— Magpitsido kita, — miusab pag-agda si Juanito. Apan si Placido wala mosugot, kay kon duroha da ang dili motungha dili man sirhan ang usa ka klasi nga may tinon-an ngakapin sa usa ka gatus ug kalim-an. Nahinumdum siya sa mga kahago ug pagdaginot sa iyang inahan, aron pagbuhi kaniya sa Manila, nga lugos dili gani mokaon.
Niadtong higayona miabut na sila sa pultahan sa Santo Domingo.
— Karon, nahinumdum diay ako, — Mingsulti si Juanito sa pagkakita sa hawan atbang sa karaang balay sa Aduana; nahibalo ka ba nga akoy tinugyanan sa paghipos sa mga amut.
— Unsa amota kana?
— Ang amut sa pagtukod usa ka Monumcnto.
