- 313
wala magdaginot sa mga galastohan, sa mga gasa ug ubang mga paagi. Sumala sa atong mapaabut, ang unang nakagawas mao si Makaraig, ug ang katapusan mao si Isagani, kay si Pari Florentino dugay man nga miabut sa Manila.
Mao ray wala makagawas ang makalolo-oy nga Basilio, nga labut pa sa iyang paghilakip sa Akademya, gisumbong nga nagbaton sa iyang kaugalingong mga basahon nga ginadili. Wala nato hibaw-i kon mao bay gipahinungdan ang basahon sa Medicina Legal y Toxicologia ni Dr. Mata, kon ang mga polyito ba nga hisakpang nga naghisgut sa pagkabutang sa Pilipinas.
Gisultihan kono ang Heneral sa pag-ingon:
— Kinahanglan gayud nga adunay usa nga pabayron aron maluwas ang dungog sa Kagamhanan ug dili maingon nga nagubot kita sa walay hinungdan. Kinahanglan nga nahabilin ang usa ka binilanggo!
— Usa na lamang ang nahabilin, nga ang usa, matud pa ni Pari Irene, nahimong binatonan ni Kapitan Tiago. Walay mangita kaniya....
— Binatonan ug estudyante?, nangotana ang Heneral, kon mao kana, siyay ipabilin.
— Tugutan ba ako nimo pagsulti, Heneral ko?, misagbat ang hataas nga kawani na nahiatol nga didto niadtong higayona. Gisuginlan ako nga kanang batan-on nagtoon sa pagkamananambal, ug but-an kono kaayo, sumala sa iyang mga magtutoon... Kon padayonon siyg sa pagbilanggo, mausik ang usa ka tuig nga iyang pagtoon ug kini ra bang tuiga maoy itapus niya....
Ang pagpataliwala sa hataas nga kawani kang Basilio nakadaut hinoon niini. Dugay na nga ang hataas nga kawani ug ang Heneral may dautang kabubot-on ug kini nisamot sa mga lantugi ug panagbingkil. Ang Heneral nagpahiyom, apan nagpangurog ang ngabil...
— Apan, tinuod? Labing maayo hinoon nga padayonon siya pagbilanggo . . .usa ka tuig nga pa kapin sa pagtoon dili makadaut kaniya... Ug kon siya mabatid unya sa pagka mananambal, dili siya kanganlan nga dautan nga mananambal. Labing maayo nga ibilin siya sa bilanggoan. Ug unya dunay
