Page:El Filibusterismo (Sinugbuanon) ni Jose Rizal, 1963.pdf/368

This page has been validated.


XXXVII


ANG KATINGALAHAN


Bisan pa sa daghang mga pangandam nga dili mabutyag, ang mga hungihong midangat gayod sa kadaghanan, bisan hinoog inusab na ug dili na gayod mao ang nahitabo. Mao ang sumsuman sa mga sultisulti sa sunod gabii sa balay sa salapiang banay ni Orenda, magpapatigayon sa mga alahas sa manggibuhatong balangay sa Santa Cruz. Ang daghanang mga higala sa balay mao da gayod ang gisultihan. Wala magdula sa tresciete, bisan pa sa pagtugtog sa piyano, ug ang diyutay nga Tinay, ang kamanghuran sa tanang mga dalaga, gitak-an na ug nagsungka nga nag-inusara, nga wala makasabot kon ngano nga gikagubtan ang pagsulong sa usa ka lungsod, ang paghikay sa pagsukol sa kagamhanan, ang mga sinako nga polbora, nga unta aduna may daghang mga matahom nga sigay sa pito ka mga lungag sa sungkaan nga ingon sa nagpangidhat kanato ug nagapahiyom sa iyang ba-ba nga naganganga aron sila idan-ok sa dakong lungag kun balayng-inahan sa sungkaan; si Isagani nga kon mahiduol magadula kaniya ug unya motuyo sa pagpalimbong, wala gayod patoo bisan giunsa na lang niyag tawag, kay didto si Isagani nagpaminaw sa dakong kahinam sa gisugilon ni platero Chichoy. Si Momoy, ang trato ni Sensia, ang kamagulangan sa mga anak ni Orenda, matahom ug mapiskay nga batan-on bisag matiaw ug diyotay, mibiya sa tamboanan diin usahay magabii anha sila magsultihayg ang iyang trato. Kini nakapasuko pag-ayo sa piriko nga ang iyang halwa didto ibitay sa tapangko, piriko nga nakapahimuot kaayo sa tagasulod-balay tungod sa iyang pagkatabian nga kon mabuntag larino kaayong manghatag katahuran sa tanan uban sa iyang tabi bahin sa gugma. Si Kapitana Loleng, ang kugihan ug masinabutong Kapitana Loleng, nagaukab sa basahon sa ilang patigayon nga wala gayod siya mubasa ni mosulat bi­ sag diyutay kaniya; wala magatagad sa mga pinggan nga na-


— 352 —