- 41
ka adlaw wala siya manaog sa ilang balay daw nahadlok sa tinanawan sa mga molupyo sa tibuok balangay nga nanghinaway sa
iyang gibuhat kang Tano; nahadlok siya nga hinganlan unya ug
berdugo sa iyang anak. Apan sa pagka-ikatulo ka adlaw mibalik
siya pagsuroy-suroy sa iyang kaumahan dala gihapon ang iyang
“escopeta.”
Gipasanginlan siya nga kono naghunahuna pagbuno ug tawo ug may usa nga nagsugilon nga kon6 nakadungog siya nga si Tales miingon nga ilubong gayud niya ang uldog niadtong kadarohan. Sukad niini ang prayle nalisang na kaayo kaniya. Gumikan niini, may gipakanaug nga usa ka kasugoan sa Kapitan Heneral nga nagadili sa paghupot ug hinagiban nga pabuthon ug gipahipus niya ang tanang mga hinagiban nga sama niini. Si Kabesang Tales napilit paghatag sa iyang “’'escopeta,” apan tinakin ang usa ka hataas nga pinuti, mipadayon siya sa iyang mga pagsuroy-suroy.
— Unsaon man nimo kanang pinuti nga ang mga tulisan aduna may mga hinagiban nga pabuthon? — ingnon siya sa tigulang nga Selo.
— Kinahanglan bantayan ko ang akong mga tanum — motubag siya; ang usa ka bulos nga tubo nga motubo diha, maoy usa ka bukog sa akong asawa.
Gihipus usab ang iyang pinuti kay kono labihan ka da taas. Kay wala na man siyay hinagiban, gikuha niya ang karaang wasay sa iyang amahan, gipas-an niya ug iyang gipadayon kadtong makahadlok niyang mga suroy-suroy.
Sa mga higayon nga si Tales manaug sa balay, si Tandang Selo ug si Juli managkurog sa kahadlok nga mamatay siya. Si Juli motindog sa iyang hagdanan, modung-aw sa tamboanan, ma ngadye, mosaad sa mga santos ug magnobena. Ang apohan dili usahay makatultol pagtibawas sa pikit sa usa ka silhig ug magahisgot nga mobalik pagpuyo sa lasang. Didto niadtong balaya dili na mahimo nga mopadayon pa sila pagpuyo.
Sa katapusan nahitabo gayud ang ilang gikahadlokan. Sanglit kadtong kayutaan didto man mahimutang sa usa ka dapit nga halayo sa kabalayan, si Kabesang Tales, bisan pa sa iyang wasay, nahulog sa kamot sa mga tulisan nga may mga rebolber ug mga pusil. Giingon siya sa mga tulisan nga, sanglit aduna siyay salapi alang sa mga maghuhukom ug sa mga manlalaban, dagway adu-
