42
na usab siya ing gitagana alang sa mga biniyaan sa palad ug mga dinumtan. Tungod niiini gipangayoan siya ug lukat nga lima ka gatus ka pisos pinaagi sa pagpaadto sa iyang balay sa usa ka magbabaol, ug gipasidan-an siya sa mga tulisan nga kon sa kapulihay abuton ug kadaut ang sinugo, kini pagabayran niya si Tales sa iyang kinabuhi. Gihatagan siya ug duroha ka adlaw nga tagal.
Ang balita nakalisang uyamut sa banay ni Tales labi na gayud pagkasayud nila nga ang mga sibil moadto aron pagdakop sa mga tulisan. Kon magakaasdang sila, ang unang patyon mao ang dinakpan nga si Tales, kana hingsayran na kaayo sa tanan. Ang tigulang Selo wala mahaglihok sa pagkasayud niini, ug ang anak nga babaye, maluspad ug puno sa kalisang, sa makadaghan buut unta mosulti apan wala makahimo. Apan usa ka hunahuna nga labing makahahadlok ug labing mapintas mipukaw kanila sa ilang paghiugnok. Ang magbabaul nga sinugo sa mga tuli san miingon nga dagway kadtong panon mapilit paglikay ngadto sa unahan, ug kon dugay-dugayon nila ang paghatag sa lukat nga gipangayo, molabay unya ang duroha ka adlaw nga gitagal ug si Kabesang Tales lungoan hinoon sa liog.
Kini nakapahimong buang niadtong duroha ka alaut, pulos mga maluyahon ug walay takus mahimo. Si Tandang Selo motindog, molingkod, mana-ug sa hagdan, mosaka, wala makatultol kon asa siya paingon, kon asa siya modangop. Si Juli mo dangop sa iyang mga larawan, balik-balikon niya pag-ihap ang salapi, ug ang duroha ka gatus ka pisos wala gayud motubo, wala gayud modaghan; sa hinanali lamang misul-ob sa iyang mga saput, gitigum niya ang iyang tanang alahas, napakitambag sa iyang apohan, moadto kono siya “gobernadorcillo,” sa maghuhukom, sa “escribiente,” sa “teniente” sa Guardia Civil.” Ang tigulang motangdo lamang sa tanan nga isulti ni Juli, ug kon kini moingon nga dili, modili lamang usab ang alaut nga tigulang. Sa katapusan, nangabut ang pipila ka silingang babaye, mga higala ug mga kabanay nila, ang tanan pulos mga kabus, mga burong ug mga sabaan. Ang labing maigmat ug salabutan kanilang tanan mao si Hermana Bali, usa ka babaye nga mahigugmaon uyamut nga modula sa panguingue nga nahiadto kanhi sa Manila aron pagsulod sa “santos ejercicios” didto sa “beaterio” sa mga prayle nga kauban niadtong uldog.
