- 81
— Kon mahimo na unya akong mananambal ug maminyo na kita, ang imong amahan dill na magakinahanglan sa iyang mga yuta.
— Pagkabuang ko nga nagautas ug hilak! — nagkanayon siya samtang nagahikay sa iyang basag.
Ug sanglit hihikapan niya ang “relicario,” iyang gikuha ug gihagkan, apan gipahiran dayon ang iyang mga ngabil nahadlok nga takdan unya; kadtong “relicario” nga dinayandayanan sa mga brilyante ug mga “esmeralda” gikan sa mga kamot sa usa ka sanlahon . . . Ah! kon hitakdan siya niadtong sakita, dili na gayud hinoon maminyo.
Sanglit nagakahayag na man ang kabuntagon ug nakita niya ang iyang apohan nga nagalingkod sa usa ka suok ug nagasudong sa tanan niyang mga lihok, gisakwat niya ang iyang basag ug miduol nga nagapahiyum aron paghalok sa iyang kamot. Sa walay tingog gipanalanginan siya sa tigulang. Buut unta siya motiaw.
— Inigpauli ni tatay ingna unya nga miadto na gayud ako sa kolehiyo: ang akong agalon maantigong mosulti ug kinatsila. Ang iyang balay mao ang kolehiyo nga labing kubus ug bayad.
Ug sa pagtan-aw niya nga ang mga mata sa tigulang natumog man sa luha, gilukdo niya ang basag ug milagsik pagkanaog sa hagdanan. Nabati ang sinagudsod nga malipayon sa iyang sinilas sa mga ang-ang nga kahoy.
Apan sa paglingi niya aron pagtan-aw sa makausa pa sa iyang balay, niadtong balay diin mangahanaw ang katapusang mga damgo sa iyang pagka-bata ug diin mangatawo ang unang mga damgo sa iyang pagka-batan-on; sa pagtan-aw niya nga ang balay nagmasulub-on, nag-usara, tinalikdan na sa iyang mga pumupuyo, tinakpan hapit ang tanan niyang mga tamboanan, nanghilawom ug nagdagtum sama sa mata sa usa ka minatay; sa pagkadungog niya sa hinaganas sa mga kawayan nga nanagpilaypilay hinuyop sa mabugnawng hinuyohoy sa kabuntagon daw nanamilit kaniya, dinhi nahanaw ang kapiskay sa iyang buot, mi hunong siya, napuno sa luha ang iyang mga mata, ug human molingkod sa usa ka batang nga nagabungyod daplin sa dalan, mihilak ug midanguyngoy siya.
