Page:Irisleabhar na Gaedhilge vol 1 no 1.djvu/21

This page has been proofread.
11
THE GAELIC JOURNAL.

distinction, and presented them to the English reader as fully worthy of his attention, precisely for their merits as complete and integral compositions, as old Celtic romances, really poetic stories told in the old Irish way.

(To be continued.)


GO MAIRIDH NA GAEDHIL!

Go mairidh na Gaedhil a’s a g-caoin-chaint
cheoil!
Go mairid le saoghaltaibh i d-treise ’s i
d-treoir,
Nach taithneamh libh an sceul, nach grádh
libh an glór—
“Anois tá na Gaedhil in Eirinn beo!”

Ní fíor go bh-fuil an ti’r no an teanga dul a
bh-feogh’
Ní fíor go bh-fuil ár meanmain caithte go
fóill,
Cia seal dúinn faoi scamall ’s le tamall faoi
cheo,
Tá Gaedhil agus Gaedhilig in Eirinn fós.

Och is sámh linn na sceula, is grádh linn
an glór,
Go bh-fuil sean-teanga Eireann ag éirghe
in onóir,
Biodh an guidhe in ár g-croidhe anois a’s
le n-ár ló,

Nár raibh Eire gan Gaedhealaibh, gan
Gaedhilig go deo!

Go mairidh na Gaedhil! a startha ’gus a
sceoil,
A ngean as a ngreann, a g-cluichthe ’gus
a g-ceol,
Má’s mian linne féin, má’s dúinn croidhe
na d-treon,
Béidh na Gaedhil as an Ghaedhilig faoi
fhírmheas fós.

Mar le cluasaibh ’s le croidhthibh na nGall
fad ó
Ba bhinne ár nGaedhilig a’s do b’fheárr ná
ceol,
Ag sliocht na nGall g-ceudna ta andiu
grádh mór
Air ár d-teangain, sin ár g-ceangal, ó’s
le h-Eirinn dóibh.

Gaill agus Gaedhil in aon ghrádh teo,
Acht Gaedhil-fhir go léir ins an aon
chaint bheo,
Do Dhia na bh-flathas biodh seacht míle
glóir
Tá caithréim agus clú i n-dán dúinn fós.

Go mairidh na Gaedhil ’s a bh-fuil i ngrádh
leo!
Sonas agus seun ortha, aosda a’s óg,
Suaimhneas a’s síodh aca d’oidhche a’s do
ló—
Mar sin go raibh se linn in ár d-tír go
deo!

LEATH CHUINN.

Oidhche Shamhna, 1882.


YR HAUL: CAERFYRDDIN.


Adolygiad y Wasg.

The Gaelic Union Report, &c. Dulyn: M. H. Gill, a'i Fab.

Bydd yn dda gan rai o'n darllenwyr ag sydd wedi bod hyd yn hyn yn anwybodus o'r pwnc fod cymdeithas mewn gweithrediad yn yr Iwerddon er coleddu gwybodaeth o'r iaith Wyddelig a chyhoeddi llyfrau i'r perwyl. Megys y Gymraeg, y mae'r Wyddelaeg wedi bod yn nod gwatwar i anwybodusion Seisonig, ac ofnwn i anwybodusion Cymreig hefyd. Nid gwaith caled yw dirmygu yr hyn nad yw'r dirmygwr yn ei ddeall. Ond y mae ieithwyr dysgedig, yn neillduol ar y Cyfandir, yn prisio yn uchel y ddwy iaith hyn yng nghyd a'u chwaer ieithoedd, ac yn cael oddi wrthynt wybodaeth o egwyddorion nas gellir yn hawdd eu cyrhaedd heb eu cynnorthwy. Y mae hefyd luaws o hen ysgnifau tra gwerthfawr i'w cael yn iaith y chwaer ynys; ond y mae yn iaith dan un anfantais y mae'r Gymraeg yn rhydd oddi wrthi, sef orgraff dra thrwsgl a llythyrenau afluniaidd. Y mae rhai llenorion Gwyddelig yn glynu wrth yn hen ffurf o lythrenau gyda thaerni, gan anghofio mai nid yn iaith ysgrifenedig yw bob amser yn iaith lafaredig, ac mai'r orgraff oreu yw'r hon ag sydd yn dangos yn y modd cywiraf beth yw llafar y bobl ym mhob cyfnod. Y