Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/294

This page has not been proofread.

चॉयसीस फॉर अमेरिका आनी कमिशन ऑन वॉटर क्वॉलिटी ह्या दोन आयोगांचें काम पलोवंक लागलो. 1974 त ताची उपराश्ट्राध्यक्षपदाचेर नेमणूक जाली. नॅल्सनाची, कलेचो आश्रयदातो आनी कला वस्तुसंग्राहक म्हणून नाममना आशिल्ली. म्यूझीयम ऑफ मॉडर्न आर्ट ह्या संग्रहालयाचो विश्र्वस्त आनी म्युझीयन ऑफ प्रिमिटिव्ह आर्ट ह्या संग्रहालयाचो संस्थापक अध्यक्ष म्हणून ताणें काम केलें.

लॉरॅन्स स्पेलमन रॉकफॅलर: (जल्म: 26 मे 1910 न्यूयॉर्क). जॉन डी. तिसरो हाचो पूत. ताणें प्रिन्सटन विद्यापिठांतल्यान तत्वगिन्यानाची पदवी मेळयली (1932). ताणें 1938 वर्सा इस्टर्न अँरलायन्स ही विमान कंपनी स्थापन केली. दुसऱ्या महाझुजाच्या काळांत तो अमेरिकन नौदलांत आशिल्लो. ताणें हॉटेल वेवसाय, अण्वीक उपकरणां आनी संगणक ह्या उद्देगांनी गुंतवणूक केल्ली. हाचेभायर जायत्यो पर्यावरणाविशींच्यो समित्यो, आयोग, संस्था, जायतीं प्रतिश्ठानां, धर्मादाय संस्था हांच्या अध्यक्ष, उपाध्यक्ष, सल्लागार अशा वेगवेगळ्या पदांचेर ताणें काम केलें. 1973 वर्सा सावन तो रीडर्स डायजेस्ट असोसिएशनचो संचालक आशिल्लो. रॉकफॅलर ब्रदर्स फंड हे संस्थेचो पयलीं उपाध्यक्ष म्हणून आनी उपरांत अध्यक्ष म्हणून ताणें काम पळयलें.

विन्थ्रॉप रॉकफॅलर :(जल्म 1 मे 1912, न्यूयॉर्क मरण 22 फेब्रुवारी 1973, पामस्प्रिंग, कॅलिफोर्निया).

जॉन डी. तिसरो हाचो चवथो पूत. 1934 वर्सा ताणें म्हाविद्यालयीन शिक्षण सोडून टॅक्सासच्या चेल खणींचेर, चेस नॅशनल बँक आदी वेगवेगळ्या संस्थांनी काम केलें. 1941 त तो अमेरिकेच्या भूंय दळांत आशिल्लो. 1953 त तो आकोन्सास राज्यांत गेलो आनी थंय ताणें व्हड प्रमाणांत प्रयोगीक शेती करपाक सुरवात केली. 1976-71 ह्या काळांत तो आकोन्सास राज्याचो गव्हर्नर आशिल्लो. त्या वेळार ताणें पयलो उण्यांत उणें वेतन कायदो संमत करुन घेलतो. बंदखणींत व्यापक प्रमाणांत सुदारणा करुन घेतल्यो, राज्यांतल्यो सगळ्यो शाळा सगळ्या जातींच्या चल्याचलयांखातीर उकत्यो करपाक यश मेळयलें.

डेविड रॉकफेलर: (जल्म: 12 जून 1915, न्यूयॉर्क). जॉन डी. चो सगळ्यांत धाकलो आनी पांचवो पूत. 1936 वर्सा ताणें हार्वर्ड विद्यापिठांततल्यान बी. एस् सी. ची पदवी मेळयली. हाचेभायर ताणें न्यूयॉर्क आनी लंडन अर्थशास्त्र संस्थेंत अर्थशास्त्र विशायाचो अभ्यास केलो. शिकागो विद्यापिठांतल्यान ताणें अर्थशास्त्रांतली डॉक्टरेट ही पदवी मेळयली (1940). 1942- 45 ह्या काळांत तो भूंय दळांत आशिल्लो. 1946 वर्सा सावन तो न्यूयॉर्क सिटींतले चेस नॅशनल बँकेंत काम करुंक लागलो. 1952 वर्सा तो बँकेचो ज्येश्ठ उपाध्यक्ष जालो. चेस नॅशनल बँक आनी बँक ऑफ मॅनहॅटन कंपनी हांच्या विलिनीकरणांत आनी चेस मॅनहॅटन बँकेचे स्थापनेंत ताचो मोलादीक वांटो आसा. 1969- 81 ह्या काळांत तो हे बँकेच्या संचालक मंडळाचो अध्यक्ष आशिल्लो. ताका जायत्या विद्याविठांतल्यान डॉक्टरेट आनी हेर मानसन्मान मेळिल्ले आसात. अनयूज्ड रिसोर्सोस अँड इकॉनॉमिक वॅस्ट (1940), क्रिएटिव्ह मॅनेजमँटट इन बँकिंग (1964) हे ताचे नामनेचे ग्रंथ.

रॉकफॅलर घराण्यान वैजकी, शिक्षण, कला, संस्कृतीक घडणुको ह्या आनी अशा जायत्यो मळांचेर व्हड प्रमाणाचेर अर्थीक आदार दिवन मनीस जातीचें कल्याण आनी उदरगत जावपाचे नदरेन प्रतिश्ठानां आनी वेगवेगळे निधी उबारुन आपलो वावर अखंड चालू दवरला. -कों. वि. सं. मं.


रॉकफॅलर प्रतिश्ठान: संवासारांतल्या मनीसजातीच्या कल्याणाक गती दिवपाखातीर जॉन डी. रॉकफॅलर हाणें 14 मे 1913 वर्सा स्थापन केल्ली लोकोपकारी संघटना. हें प्रतिश्ठान संवसारीक पातळेवयलो लोकोप्रयोगी वापर करता.

ह्या प्रतिश्ठानाच्या वावरांत संवसारीक पातळेचेर जावपी कार्यक्रमांनी (1) भुकेचेर मात (2) लोकसंख्या न्यंक्षण, भलायकेची जतनाय हातूंत सुदारणा (3) आंतरराश्ट्रीय संबंदांमदले संघर्श आनी ताण हांचें निरसन (4) विकसनशील राश्ट्रांतले शिक्षणीक विकास हांचो आस्पाव जाला. अमेरिकेच्या संयुक्त संस्थानांत प्रतिश्ठानावरवीं आंखतल्या कार्यक्रमांनी (1) पर्यावरणाविशीं गुणवत्ता साध्य करपाचे यत्न (2) सगळ्यांक सारक्यो संधी (3) नाटक, साहित्य, संगीत हेरसारक्या सांस्कृतिक घटकांचो विकास ह्या तीन येवजणांचो आस्पाव जाता.

प्रतिश्ठानाचो निधी आनी तांचें धारणां हांचें संयोजन स्वतंत्रपणान नेमिल्ल्या योग्य व्यक्तींनी तयार केल्लें मंडळ चलयता. हें मंडळ विद्यापिठां, संशोधन संस्था, संघटणा आनी हेर लायक संस्था संघटना हांकां अनुदानां आनी देणग्यो दिता. प्रतिश्ठानाच्या कार्यक्रमाक दीर्घकालीन छात्रवृत्यो आनी शिश्यवृत्यो हांचीय जोड मेळटा.

रॉकफॅलरान सुरवेक धा कोटी डॉलर रकमेचेर ह्या प्रतिश्ठानाची स्थायी निधी खुबूच वाडिल्लो आसून तो 70 ते 80 कोटी डॉलराकडेन पावला. प्रतिश्ठानान आतांमेरेन सुमार 3.7 कोटी डॉलर इलती रक्कम देणग्यांच्या रुपान वितरीत केल्या. -कों. वि. सं. मं.