Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/470

This page has not been proofread.

अर्थनियंत्रण घटक हो मेळ बरेतरेन सादूंक पावता. तशेंच फुडल्या वेव्हाराखातीर कागदार मांडिल्ली आंकडेवारी माार्गदर्शक थारता. पूण हो सगळो व्याप चड काळ लक्षांत उरपा सारको नासता. देखून हो सगलो वेव्हार योग्य रितीन लिखीत स्वरुपांत दवरपाची गरज लागता.

अर्थीक वेव्हाराच्या प्रकाराप्रमाण लेखाशास्त्राचे प्रकार जाता, ते अशे- सर्वजनिक लेखाशास्त्र, सार्वजनिक निगमाचें लेखाशास्त्र, सरकारी महामंडळाचें लेखाशास्त्र, सरकारी लेखाशास्त्र. सार्वजनीक न्यास (public trust) लेखाशास्त्र, राश्ट्रीय उत्पन्न लेखाशास्त्र.

लेखाशास्त्राचो शास्त्रीय पद्द्तीन अभ्यास करपी युरोपी संस्था आसात त्यो अशो- द अमेरीकन इन्स्टिट्यूट अॉफ सर्टीफायड पब्लीक अकाऊटंट, फायनान्सियल अकाउंटींग स्टॅडंर्ड बॉर्ड, नॅशनल असोस्एशन अॉफ अकाउटंटस, इन्स्टिट्यूट अॉफ इंटरनल अॉडिटर्स.

द इंडीयन इन्स्टिट्यूट अॉफ चार्टड अकाउटंटस,द इन्स्टिट्यूट अॉफ काॅस्ट अॅंड वर्कस अकाऊटंटस, गर्व्हनमेंट अकाऊटंटस अॅँड अॉडिट सर्व्हिस, न्स्टिट्यूट अॉफ मॅनेजमेंट अकाऊटंटस ह्यो भारतांतल्यो कांय मुखेल संस्था. तेभायर विद्यापीठ थराचेर हेच तरेचो वावर चलता. - कों.वि.सं.मं.

लेझीम एक खेळ. ह्.या खेळाच्या साधनाकय लेझाीम ह्याच नांवान वळखतात. लेझीमीक योगचाप अशेंय म्हणप जाता. हो खेळ खंय आनी केन्ना सुरु जालो हें सांगप कठीण. कांय जाणांच्या मतान हो खेळ म्हाराष्ट्राचो आसून. तो पेशव्यांच्या आदल्या काळासावन सुरु जालो आसूंक जाय. सुमार पंदार ते अठरा इंच लांबायेचे लांकडाचे दाणयेक, तिचेर दोनूय तोकांक लोखणाच्यो सरपळ्यो बसयतात. ह्या सरपळ्यामदीं तीन चार लोखणी चकत्यो आशिल्ल्यो काच्यो बसयतात. ह्या कड्यांच्या मदीं एक लोखणी मूठ आसता. लांकडातचो दांडो सादारणपणान बाभळीचो घेतात. तो चडसो जड नासता आनी बेगीन मोडना. लाकडी दांड्याक वेगवगळे रंग दिल्ले आसतात. लेझीम खेळटाना तिचो लांकडी दांडो दाव्या हतांत आनी लोखणी मूठ उजव्या हतांत आसता.

लेझीमाचो खेळ म्हळ्यार वीरनाचाचो एक प्रकार आसा. म्हराष्ट्र आनी गुजरात आदी वाठरांत हो खेळ चड प्रमाणांत खेळप जाता. गोंयातय कांय प्रमाणांत हो खेळ खेळटात. ह्या खेळान आंगाक वेगवेगळ्या तरेचो व्यायम मेळटा. ह्या खेळांत लेझीम नाचयत फुडें वचप, फाटीं येवप, उड्यो मारप, सकयल बागवप, फिरक्यो घेवप आदी प्रकार आसतात. ह्या खेळाक हलगी, कासाळें, तासो, हांची साथ आसता. देवाच्यो पालख्यो, मिरवणूको, जात्रा,उरुस हांच्या मुखार लेझीम खेळपी पंगड आसतात. ह्या खेळान आंगाक पुरायतरेन व्यायाम मेळटा आशिल्ल्यान सद्द्याच्या काळांत शाळांनी शारिरीक प्रशिक्षणांत लेझीमाचे खेळ शिकयतात.

- कों.वि.सं.मं.

लेडरबर्ग, जोशुआ (जल्म 23 मे 1925, भॉँटक्लेअर, न्यू जर्सी)

अमेरीकन आनुवंशिकीवीज (आनुवांशिक गुणधर्माच्या अभ्यासासंबंदीच्या शास्त्रांतलो तज्ञ). सूक्ष्मजंतूच्या आनुवांशिकीच्या क्षेत्रांतलो आद्यप्रवर्तक. सूक्ष्मजंतूंतल्या जननिक सामग्रीची संघटना आनी जननिक पुनसंयोजनाची यंत्रणा हेसंबंधी लायिल्ल्या सोदाखातीर ताका एडवर्ड टेटम आनी जॉर्ज वेल्स बीडल हांचेवांगडा 1958 च्या शरीरक्रियाविज्ञान वा वैजकी विशयांतलो नोबॅल पुरस्कार वांटून मेळ्ळो.

1941-44 त कोलंबिया कॉलेजांत शिक्षण घेवन ताणें प्राणीविज्ञानांतली बी.ए. पदवी घेतली. उपरांत 1944- 46 त कोलंबिया विद्यापीठाच्या कॉलेज ऑफ फिजिशिअन्स अॅंड सर्जन्स हातूंत वैजकी शिक्षण घेतले. उपरांत तो येल विद्या पिठांतल्या सूक्ष्मजिवविज्ञान आनी वनस्पतीविज्ञान विभागांत संशोधन अधिछात्र म्हणून गेलो आनी १९४६- ४७ त टेटम हाच्या मार्गदर्शनाखाल अध्ययन करुन १९४८ वर्सा ताणें पी.एच. डी पदवी घेतली. १९४७ वर्सा विस्काॅन्सिन विद्यापीठांत आनुवांशिकीच्या साहाय्यक प्राध्यापकपदाचेर ताची नेमणूक जाली आनी थंयच तो १९५० वर्सा सहयोगी प्राध्यापक आनी १९४५ वर्सा प्राध्यापक जालो. थंय ताणें वैजकी आनुवंशिकीचो विभाग संघटीत केलो आनी तो ताचो १९५७- ५९ वर्सा अध्यक्ष जालो. १९५९-७८ ह्या कालांत तो स्टॅनफर्ड युनिव्हर्सीटी स्कूल आॅफ मेडीसीनाच्या आनुवंशिकी विभागांत आनुवंशिकी , जीवविज्ञान आनी संगणकविज्ञान ह्या विशयांचो प्राध्यापक आसिल्लो. १९६२- ७८ त ताणें केनेडी लॅबोरेटीज फाॅर माॅलिक्युलर मेडीसीन हे संस्थेच्या संचालक पदाचेर काम केले. १९७८ वर्सा तो न्यूयोॅर्क हांगाच्या राॅकफेलर विद्यापीठाचो अध्यक्ष जालो.

लेडरबर्ग हाणें १९४६ वर्सा टेटम हांचेवांगडा एश्र्चेरिकिया कोलाय ह्या सूक्ष्मजंतूसंबंदीं संशोधन केलें आनी सूक्ष्मजंतूच्या वाणांचे संकरण करुन जननिक घटकांचे नवें संयोजन आशिल्लो अपत्य सूक्ष्मजंतू तयार करुं येता असो सोद लायलो. लेडरबर्ग हाच्या सोदाकलागून आनी सूक्ष्मजंतूची सादी संरचना आनी नेटान जावपी वाड हाका लागून ड्रासोफिलामेलॅनोगॅस्टर हो फळाक लागपी जीव आनी न्यूरोस्पोरा क्रासा हो पावावयलो चिथो हांचे भाशेन सूक्ष्मजंतू हेय आनुवंशिकांतले संशोधनाचें एक म्हत्वाचें सादन जालें. फुडें विस्कॅन्सिन विद्यापीठांत काम करतना १९५२ वर्सा ताणें आपलो विद्यार्थी एन.डी झिंडर हाचेवांगडा साल्मोनेला सूक्ष्मजंचबसंबदी प्रयोग करुन कांय