Page:Konkani Viswakosh Vol1.pdf/395

उदक मेळटा. अल्बर्टा, सस्कॅचेवन आनी ब्रिटीश कोलंबिया प्रांतांनी पीस, अथाबास्का आनी मॅकेंझी ह्यो म्हत्वाचयो आसात. अस्तंत दर्यादेगेवेल्यो कोलंबिया, फ्रेझर, स्कीना आनी स्टिकीन ह्यो न्हंयो पॅसिफीक म्हासागराक मेळटात. हवामान: ह्या देशाचे कांय वाठार सोडित जाल्यार हेरकडेन हवामान थंड आनी बरें आसा. हांगाच्या हवामानाचेर तीन तरांच्या वा-यांचो परिणाम जाला. उत्तरेवटेनची ध्रुवाकडली थंड हवा शिंयाळ्यांत आर्क्टिक म्हासागरावटेनच्यान दक्षिणेवटेन सामकी अमेरिकेचे शिमेमेरेन पातळटा, आनी ताका लागून तापमान 0° से. परस सकयल देंवता. गिमाच्या दिसांनी ह्या वा-याचो मार्ग मात्सो उदेंतेवटेन वता. दुसरें वारें मॅक्सिकोच्या आखाताकडल्यान येता आनी ही गरम हवा कॅनडाच्या हवामानांत ऊब हाडटा. ऑटॅरिओच्या दक्षिण वाठारांनी ह्या वा-याक लागून बर्फ वितळटा. तिसरें वारें उत्तर पॅसिफीक म्हासागरावेल्यान उदेंतेवटेन येता. ह्या वेळार हवामान दमट आशिल्ल्यान गिमाच्या दिसांनी पावस पडटा. हांगाचें हवामान शिंयाळ्यांत सामकेंच उणें आसता. जानेवारी म्हयन्यांत मॉंट्रियल शाराचें तापमान सुमार -४०˚ से. आसता. विनीपेग हांगा ते-१८°से. जाल्यार उत्तरेवटेनच्या आर्क्टिक जुंव्यांनी-३८˚से. मेरेन पावता. शिंयाच्या दिसांनी हिम बरेंच पडटा. जमीन एप्रिल म्हयन्यामेरेन हिमान भरिल्ली आसता. मे म्हयन्यांत बर्फ वितळून तापमान वाडूंक लागता आनी जुलय म्हयन्यामेरेन तापमान वयर चडटा. ह्या वेळार तापमान सुमार २१° से. आसता. हांगा पावस चड करून गिमाच्या दिसांनी (मे ते ऑगस्ट) पडटा. अस्तंतेवटेनच्या दोंगरी वाठारांनी तो २५० सेंमी. परस चड जाल्यार उदेंतेवटेन तो उणो जाता. मदल्या वाठारांनी पावसाचें प्रमाण सुमार ५० सेंमी. जाल्यार प्रेअरी वाठारांनी तें ३०सेंमी. परस उण्या पावसाच्या वाठारांनी तण वाडटा. तणाच्या भोंवतणच्या वाठारांनी ल्हान झोंपां आनी शेळो दिसून येता. कॅनडांतलें हवामान आनी वनस्पत हांचो परिणाम थंयचे मातयेचेर जाला. ताका लागून हांगा विंगड विंगड प्रकारची वनस्पत वाडूंक पावल्या. मोनजात: कॅनडांत तरांतरांची जनावरां आसात. व्हडा संख्येन सांपडपी म्हळ्यार कस्तुरी-बैल आनी ‘वापिती’ नांवाचें सांबर. वापिती सांबरांची संख्या हालींच्या काळांत उणी जायत गेल्या. उत्तरेवटेनच्या वाठारांनी कॅरिबू सांबर सांपडाट. तेभायर ग्रिझली, धवीं आनी काळौं वांस्वेलां आनी धवे कोले दिश्टी पडटात. तैगा रानांनी ‘मूस’ नांवाचें सांबर, शिंगाडे, आनी व्हर्जिनीया जातीचें हरण सांपडटा. तैगा रानांनी ‘मूस’ नांवाचें सांबर, शिंगाडे, आनी व्हर्जिनीय जातीचें हरण सांपडटा. रानांनी भालू आनी मळांच्या वाठारांनी कॉयोट आसात. अस्तंतेवटेन प्यूमा आसात. हेभायर ह्या रानांनी लिंक्स, बीव्हर, ऑटर, मार्टिन, मिंक, स्कंक हे ल्हंव आशिल्ले प्राणी आसात. मळांच्या वाठारांनी व्हर्जिनीया हरणां आनी अल्बर्टाच्या उत्तर वाठारांनी गव्या रेड्यांचे पंगड आसात. ब्रिटीश कोलंबियाच्या वाठारांत रानमेंढरां आनी रानबोकडां बरींच दिसतात.