सुवात मेळयली. चडशे तार्तर लोक रशियेंत रावतात.ते ज्या प्रदेशांत रावतात,ते सुवातीक तातरिया वा तातरस्तान अशें म्हण्टात. चडशा तार्तरांनी ब्राँझ युगापयलीं वोल्गा देगणांत वस्ती केली.धाव्या ते तेराव्या शेंकडयामेरेन थंय ब्यूल्गारांचें राज्य आशिल्लें राज्य आशिल्लें.फुडें सोळाव्या शेंकडयामेरेन मंगोलांचो शेक आशिल्लो.1552त रशियेच्या आयवान (इवान द टॅरिबल ) चवथो हाणें हो प्रदेश जिखलो.1920 त तार्तर स्वायत्त प्रजासत्ताक तयार जालें. हो वाठार चडसो सपाट.ताच्या उस्तंत भागांतल्यान व्होल्गा न्हंय,उत्तर-दक्षिण दिशेन व्हांवत वता आनी तिची सगल्यांत व्हडली उपन्हंय कामा ही चडशा भागांतल्यान उदेंत-अस्तंत दिशेवटेन वता.व्होल्गाचे अस्तंतेकडलो वाठार 235 मी.मेरेन आनी उदेंतकडलो वाठार उरल दोंगराचेम तेंगशेकडेन ऊंच जायत वता;आग्नेयेकडेन तो बुगुल्मा-बेल्यिब्ये वाठाराकडेन 343 मीं.मेरेन चडत वता.व्ह्याट्का,स्व्हीयाग आनी ब्येलाया ह्यो कामाच् मुखेल उपन्हंयो आसात. चडसो सगळो वाठार स्टॅप शेतां आनी रान विभागांत आसा.सुमार 17% वाठारांत रानाम आसात.खनीज तेलां,उद्देग धंदे आनी शेतकाम हांचेर थंयची अर्थवेवस्था आसदारुन आसा.1943त तेलाची पयली बांय मारतकच उद्देग धंद्यांची नेटान वाड जाली.आल्मित्येफ्स्क सावन उदेंतेकडेन आनी अस्तंतेकडेन तेलगळ वतात.मिन्मीबायेव्हो नगरांत सैमीक वायूचें उत्पादन जात.अस्फाल्ट,जिप्सम.अँलॅबॅस्टर,फ्लोरिडीन,फॉस्फोरायट,गंधक,तांबें आनी चुनखडी,लिग्नायट आनी पीट हीम खनिजां ल्हान-व्हड प्रमाणांत सांपडटात.कझॅन आनी मेंडेल्येफदस्क हीं रसायनी उद्देगांची केंद्रां आसात.व्होल्गा देगेवयल्या कॅझॅन,झिल्येनडॉल्स्क,चीस्तॉपल शारांनी शेतकामाचीं अवजारा,वैजकी उपकरणां,घडयाळी,टंकलेखन यंत्रां हांचे अभियांत्रिकी कारखाने आसात.ममादिशाक कागदाचे उद्देग आसात.शेती उत्पादनांत गंव,मको,बार्ली,कड्डणां,बटाट,सफरचंदां,भाजीपालो आनी हेर फळां हांचो आसपाव जाता.गोरवां पोसप आनी म्होंवाचे मूस पोसप हे थंयचे म्हत्वाचे उद्देग.लाकूड बांदकाम साहित्य,कापड,अन्न,वाहनां,कानडी कमोवप,हे उद्देग थंय वाडत आसात. कझॅन राजधानीखेरीज बुगुल्मा.आल्मित्येफ्सक,चीस्तॉपल,झिल्येन डॉल्स्क,यिलाबूगा,आग्रिस हीं थंयची मुखेल शारां.तार्तर ही थंयची भास. तालगडीःशिगम्या वेळार जावपी एक लोकनाच.वाद्याच्या तालाच्या ठेक्यार नाचपी(गडे) नाचतात म्हणून ह्या लोकांनाचाक तालगडी अशें म्हण्टात.सामान्यपणाम ह्या नाचाक तालगडी खेळप अशें म्हण्टात. घुमट,कांसाळें,समेळ,धोल आनी कांय कडेन शेनाय आनी सूर्त ह्या वाद्यांची साथ आनी जोत ह्या गीत प्रकाराची लय ह्या नाचाक मेळटा.आकर्शक असो भेस केल्ले खेळगडे गायन वादनाच्या तालाचेर एकांमेकांकडेन संबंद दवरपी पदन्यास,हालचाली,हस्तमुद्र हांचेचरवीं एक वांटकुळो गीत-नाच करतात,जोत ह्या गितांचो विशय पुराणकथा,थळाव्या देवदेवतांचो संदर्भ असो आसता. श्रीरंग तालगडी,श्री रंग ताल हो ताल पुराय नाचभार चलता.शिगम्याच्या दिसांनी नमना उपरांत दर दिसा सांजेचे गडे,वाठारांतले परंपरेन थारायल्ल्या अशा शिगम्या मांडार देवळा सामकार आनी कांय प्रतिश्ठितांच्या घरामुखार तालगडी खेळटात.तालगडी खेळपी पंगडाचो तळी दिवन भोवमान करतात.हे तळयेंत येजमान एंक ते पांच नाल्ल,तांदूळ,विडो,साकर वा गोड आनी उदकाची कळशी मांडार दवरतात.हो पंगड तळयेची सामुग्री एकठांय करता आनी उपरांत ताचो वापर पंगडाच्या गांवांतल्या भौशीक उतस्वाखातीर करप जाता.
गोंयांत साश्ट,बारदेस आनी तिसवाडी हे म्हाल सोडले जाल्यार हेर सगळ्या म्हालांनी तालगडी खेळप जाता.फोंइं आनी काणकोण म्हालांत तालगडीचो जोश चड आसता.फोंडे म्हालांतले तालगडी-मेळ दर वर्सा म्हाड्डोळचे श्री म्हाळसा देवीचे भेटेक वाजत-गाजयत वतात.हालीं सावनूच गोंय सरकाराच्या पर्यटन विभागावतीन राज्य पांवडयाचेर तालगडी सर्त आयोजीत जाता. ताल-विचारः भारतीय संगितांत लय ही संगिताचो प्राण मानतात लय हें संगिताचें कालमापन आनी ते लयीचे परिणाम म्हळ्यार ताल.ताका लागून ताल हो भारतीय संगितांतूच न्हय तर वैश्विक संगितांतूय म्हत्वाचो घटक.अमरकोशांत ताल म्हळ्यार ताल: कालक्रियामानम् अशें म्हळां.गीत वाद्य आनी नाच हांचे क्रियेचे गतीचें नियमीत प्रमाण जाच्या योगान दाखयतात.ताका ताल अशें म्हण्टात.ताल हो शब्द तल म्हळ्यार प्रतिश्ठा,थिराय ह्या धातूपसून तयार जाला.तालाच्या दरेक हेश्श्याक मात्रा म्हण्टात.मा हो संस्कृत शब्द मेजपाची क्रिया दाखयता.जायत्यो मात्रा मेळून ताल जाता.पुर्विल्ल्या तालशास्त्राच्या नेमाप्रमाण पांच लघु अक्षरांच्या शब्दाक मात्रा म्हण्टात.एक,दोन.तीन आनी अशा हेर मात्रांच्या उच्चारणान नियमीत अशा काळोचो परिच्छेद दाखोवप म्हळ्यार ताल,अशे मधू नांवाच्या ग्रंथकारान तालाची व्याख्या केल्या.हाचोच अर्थ थरावीक काळाच्या अंतरान आनी दोनूय हातांच्या संयोगान जी ताळी दितात,तिकाय ताल अशें म्हण्टात.
