Page:Konkani Viswakosh Vol2.pdf/48

This page has not been proofread.

टोकियोक आंतरराश्ट्रीय शार अशेंय म्हण्टात.थंयच्या हानेडा विमानतळाचेर दिसाक सुमार ३५०-४०० विमानांची आनी वर्साक सु. ७,४००,००० भोंवडेकारांची यो-वच जाता.हो विमानतळ रडारासारक्या आधुनीक यंत्रांनी सज्ज आसून,हालीं दर्या पुरून ताचो विस्तार केला.टोकियोचे लोहमार्गूय खूब फुडारिल्ले आसात.फांत्यार ४.१५ सावन रातच्या १२ मेरेन हांगा गाडयांची यो-वच आसता.


१९०६त बांदिल्लें टोकियोचें बंदर त्या मानान खूब ल्हान.पूण जपानाचे आयात-निर्याती खातीर मुखेलपणान योकोहामा बंदराचो उपेग जाता.मारुनौची विभाग म्हळ्यार टोकियोच्यो बॅंको,विमो,वेपार आनी शासनाच्या वेव्हारांचें केंद्र.जपानाचें आकाशवाणी आनी दूरचित्रवाणी केंद्र मारुनौचीक आसा.टोकियो टावर शाराची सोबीतकाय वाडयता.हो टावर ३३३ मी.ऊंच टावराचेर जपानाचें आकाशवाणी केंद्र आनी दूरचित्रवाणी केंद्र आसा.टोकियो शारांत शेंकडयांनी उपवनां आनी टोकियो नॅशनल म्युझियम,नॅशनल म्युझियम ऑफ मॉडर्न आर्ट,मट्रोपॉलिटन फायन आर्ट गॅलरी,नॅशनल सायन्स म्युझियमा सारकीं साबार नामनेचीं संग्रहालयां आसात.

टोकियो हें जपानाचें एक नामनेचें उद्देगीक शार.पोलाद,तारवां बांदणी,रेल्वेचे म्हाल व्हरपी डबे हांचेसारकी अवजड कारखानदारी तशेंच हलक्या आनी माध्यम आकाराचें कारखानेय बरेच आसात.अचूक यंत्रसाधनां,वैजकी उपकरणां,विजेचीं ल्हान व्हड यंत्रां,कपड्याच्यो गिरणी,रबराच्यो वस्तू,खेळणीं,खाद्यपदार्थ अशें विंगड विंगड उत्पादन थंयच्या कारखान्यांनी जाता.शेतवड आनी नुस्तेमारी हेय टोकियोचे म्हत्वाचे उद्देग.

टोकियो हें जपानाचें मुखेल संस्कृतीक आनी शिक्षणीक केंद्र.जपानांतल्या ४६५ विद्यापिठांतलीं १४६ विद्यापिठां टोकियोंत आसात.टोकियोच्या प्रशासना खातीर एक राज्यपाल,कार्यकारी आयोग,ताचीं विंगड विंड मंडळां आनी १२० वांगड्यांचें विधीमंडळ आसा.राज्यपालाची वेंचणूक दर चार वर्सांनी जाता.

वेंचून आयिल्ले वांगडी तांच्यांतलो अध्यक्ष आनी उपाध्यक्ष वेंचून काडटात.विधीमंडळाच्यो बसका वर्सांतल्यान चार फावटी जाता. -कों.वि.सं.मं.

टोगो: अस्तंत आफ्रिकेच्या गिनीच्या आखातावयलें एक स्वतंत्र प्रजासत्ताक.क्षेत्रफळ ५६,७८५ कौ.किमी.आसा.लोकसंख्या ३९,००,०००(१९९४).विस्तार ६ १०’ ते ११ ५’ उत्तर आनी १ ७५’ उदेंत ते ० २५’ उदेंत.हाची उत्तर-दक्षिण लांबाय ५१२ किमी.आनी रुंदाय १४४ किमी.आसा. हाचे अस्तंतेक घाना,उत्तरेक अपर व्होल्टा,उदेंतेक दाहोमी आनी दक्षिणेक गिनीचें आखात आसा.

भूंयवर्णन:टोगोच्या मदल्या वाठारांत घानांतल्या आक्कापीम दोंगुल्ल्यांसावन,दाहोमींतल्या आटाकोरा दोंगरा मेरेन गेल्ली शेन डू टोगो ही सरासरी ७०० मी.उंचायेची दोंगरावळ नैर्ऋत्य ईशान्येक गेल्या.ह्या दोंगरावळींतलें सगळ्यांत उंच तेमक पिक बौमान हें ९८३ मी.उंचायेचें आसा.ह्या दोंगुल्यांचे उत्तरेक आनी अस्तंतेक ओटी ही व्होल्टाची उपन्हंय व्हांवता.

ओटी न्हंयेचे उत्तरेक ओटी वालुकाश्म सडो हो सावाना तणाचो वाठार.स्स्मके वायव्येक ग्रॅनायट आनी नीस हांचो ऊंच प्रदेश आसा.मदल्या दोंगुल्ल्यांचे दक्षिणेक सु.४३० मी.उंचायेचो सड्याचो प्रदेश आसा आनी थंयच्यान मोनो आनी तिच्यो उपन्हंयो आनी ए,ओगू,हाहो आनी सीओ व्हांवतात.

ह्वामान,वनस्पत आनी मोनजात:टोगोचे दक्षिणेक एप्रिल ते जुलाय आनी ऑक्टोबर ते नोव्हेंबर असो दोन फावटीं पावस पडटा.दर्यादेगेलागच्या वाठारांनी सगळ्यांत उणो ६० ते ९० सेंमी.पावस पडटा.दर्यादेगेसाव्न सु.१०५ किमी.भितर पालीमे वाठारांत सगळ्यांत चड पावस पडटा.बाकीच्या काळांत उश्ण,सुकें,धुल्लान भरिल्लें हरमॅटन वारें मारता.थंयचें सरासरी हवामान २६ सॅ.आसत.ऑगस्टांत दोंगरी वाठारांनी सगळ्यांत उणें २० सॅ.तापमान आसता.जाल्यार उत्तरेक मार्च-एप्रिल