Page:Konkani Viswakosh Vol2.pdf/921

This page has not been proofread.

सॅ. ते २२सॅ. तापमानांत तांची वाड योग्य रितीन जाता. नर्सरींत ही भाजी रोवपाखातीर सादारणपणान ८ मी. x ६० सेंमी. ह्या आकाराचे वाफे करतात. उपरांत वाफ्यांत बीं रोवन रोंपयो तयार करतात.


वेगवेगळ्या प्रकारांक लागून तांची लागवड विंगड विंगड हवामानाचेर आदारिल्ली आसा. रोंपयो दोन ओळींनी कांय अंतर सोडून लायतात. ल्हान वा मध्यम आकरमानाचे फूलकोबी उण्या अंतराचेर लायतात. लागवडी पयलीं माती आनी शेणावांगडा भरसण केल्लें १२ ते २० टन सारें दर हॅक्टराक दितात. लागवडीच्या वेळार दर हॅक्टराक ६० किग्रॅ. नत्र, ८० किग्रॅ. स्फुरद आनी ४० किग्रॅ. पलाश आनी लागवडी उपरांत ६ सप्तकांनी ५०-६० किग्रॅ. नत्र दिवन दिसांतल्यान एक फावट उदक शिंपतात.


उत्पादनाचो वाठार आनी क्षेत्र -

वाठार दर हजार उत्पादन दर हजार
हॅक्टराक मॅट्रीक टन
भारत ९३ ६८५
चीन ७९ १०५०
फ्रांस ४५ ५६८
अमेरिका २६ ३०८
ब्रिटन २१ ३९८
इटली ११ ४४७

चीन, भारत, फ्रांस, अमेरिका ह्या देशांनी फूलकोबी उत्पादन व्हड प्रमाणांत जाता. भारतांत सगळ्याच प्रदेशांनी ह्या पिकाची लागवड जाता. सुदारीत बीं वापरून भारतान फूलकोबीचें उत्पादन चार पटींनी वाडयलां. पूण भारतांतल्या गरम हवामानांक लागून फूलकोबीचे लागवडीखाला चड जमीन आसून लेगीत उत्पादन युरोपी देशांपरस उणें येता. भारतांत फूलकोबीचें पीक वर्साक एकूच फावट घेतात. गोंयांत फूलकोबीची लागवड व्हडलीशी ना.

वताक लागून फूलकोबीच्या गड्ड्यांचो रंग धवोफुल्ल उरना. हाका लागून तो ताच्याच पानांनी कांय दीस धांपून दवरतात. गड्डे जून जावंचे पयलीं काडचो पडटा. रोंपां लायले उपरांत गड्डे तयार जावपाक सुमार अडेज ते चार म्हयने लागतात.

१०० ग्रॅ. फूलकोबींत ९०.८ ग्रॅ. उदक, ४ ग्रॅ. कार्बोहायड्रेट, २.६ ग्रॅ. प्रथिनां, ०.४ ग्रॅ. वस, ५६ मिग्रॅ. विटामिन सी, १.५ मिग्रॅ. लोखण, ३३ मिग्रॅ. कॅल्शियम आनी ५७ मिग्रॅ. फॉस्फरस आसता.

फूलकोबीचो उपेग दीसपट्टे जिणेंत भाजी, सालाद, लोणचें सूप हे सारकिले पदार्थ करपाक करतात. फूलकोबीचीं पानां मनीस चडशीं खायनात. पूण गोरवांक आनी बोकडांक खावड म्हणून तांचो बरो उपेग जाता.

फूलकोबीक कांय प्रकारांचे जीव वा दुयेंसां जातात. प्ल्युटेला मॅक्युलिपिनीस ही कीड तरण्या फूलकोबीचीं पानां खाता. अशा वेळार इंडोसल्फान वा मालाथिओन हांचो फवारो मारचो पडटा. ब्रॅगॅडा पिक्टा हो जीव पानांतलो रोस चोखता. ताका लागून फूलकोबीचीं पानां हळदूवीं जातात. ह्या जिवांचो नाश करपाखातीर १०% बी. एच. सी. चो फवारो मारचो पडटा. झॅथोमोनस कँपेस्ट्रिस नांवाच्या रोगाचो प्रसार बियांक लागून जाता. हो रोग खर आसल्यार फूलकोबीचे गड्डे जायनात.

- मिंगेल ब्रागांझ


फूलपाखो:

(पळेयात पाखो).


फेटो:

तकलेक रेवडावपाचो एक भेस. एक लांबचे लांब कपडो घेवन तो तकलेक एके विशिश्ट पद्धतीन रेवडावप हाका फेटो म्हण्टात. ताकाच पटको, फेटो, रूमाल, साफा, कोशा, मंदिल, मुंडासो अशीं हेर नांवां आसात. पुर्विल्ल्या काळांत ताका उष्णीष अशेंय म्हण्टाले. आदल्या तेंपार कांय बायलोय अशे तरेचो भेस वापरताल्यो. भरहुत, भाजे, बोधगया, सारनाथ, सांची, मथुरा ह्या सुवातींनी जीं शिल्पां मेळ्ळ्य़ांत तातूंत बायल मूर्तीचे तकलेचेर अशे तरेचो भेस रेवडायल्लो दिसता. भारतीय फेट्याचे दोन प्रकार आसात. फेटो म्हळ्यार तकलेक रेवडावन बांदिल्लो कपडो आनी पगडी म्हळ्यार विशिश्ट आकाराचें कायम बांदून दवरिल्लें पागोटें. सद्या तरेकवार जातींचे आनी वेवसायांचे दादले वेगवेगळ्या तरांचे फेटे बांदतात आनी तांकां तरेकवार नांवां दितात. कांय लोकांचे फेटे बरेच ऊंच आनी फुगीर आसतात. जाल्यार कांय फेटे घट्ट बांदिल्ले आनी बसके आसतात. हातुंतूय त्या त्या वाठाराप्रमाण फरक आसता. ब्राम्हणी पद्धतीच्या वांटकुळ्या फेट्यांतूय जायत्यो तरा दिश्टी पडटात. मराठा लोकांच्या घट्ट बांदिल्ल्या फेट्याक मुडासो म्हण्टात. संत तुकारामाचो फेटो आनी बिहारांतल्या मैथिली ब्राम्हणाचो फेटो हातूंत खूबशे सारकेपण आसा. फेट्याचो फुडलो भाग एके वटेन उंच आनी