Page:Konkani Viswakosh Vol3.pdf/441

This page has not been proofread.

तयार करतात.ह्या भिंगांचो उपेग घर्शीत कंवचेच्या पड्ड्याचो वापर करपा रिफ्लॅक्स कॅमॅऱ्यांतलें क्षेत्र भींग,ल्हान उजवाडझोत क्षेपक,क्ष-किरण सावळे चित्रक्षेपक,रेल्वे आनी रस्त्यावयल्या नियंत्रण दिव्यांचीं भिंगां,विमानतळावयले प्रदीपन हांचेखातीर करतात.चंदीगढच्या सँट्रल ,सायंटिफिक इनस्ट्रूमँटस ऑर्गनायझेशन हे संस्थेन प्लास्तिकाचीं फ्रॅनेल भिंगां तयार करपाचें तंत्र विकसीत केलां.

मोटारीच्या फुडल्या व्हडल्या दिव्यांक बसयतात तीं व्हडली भिंगां फ्रॅनेल भिंगाच्या जातींतलीं आसतात.हातूंत समकेंद्री कडीं नासतात.जाल्यार ल्हान ल्हान चवकोनी भाग आसतात. दिव्यांतल्यान भायर सरपी उजवाड रस्त्याचेर केंद्रीत करपाक येता वा एके वटेन घुंवडावपाक येता अशे तरेन ह्या भागांची रचणूक केल्ली आसता.

भीमःपांच पांडवांतलो दुसरो पांडव .ताच्या चड खावपाच्या गुणाक लागुन ताका वृकोदर(लांडग्याभाशेन पोट म्हळ्यारुच लक्ष्यार्थान भूक आशिल्लो),भीमसेन अशींय नांवां आसात.पुराणकथेप्रमाण पंडुची बायल कुंती हिका वायुदेवते पसीन जाल्लो चलो.बीम ह्या फताराचो संस्कृत अर्थ भीषण असो जाता.

पांडवां भितर भीमाचें शारिरीक बळगें खूब आशिल्लें.ताका उमेद आनी युयुत्सू वृती आशिल्ली.खड्गझूज,रथांतल्यान करपाचें धोणू-बांणांचें झूज आनी गदाझूज हातूंत तो खांपो आशिल्लो.शर्यातीचो वंशज शुक तशेंच बलरामा कडल्यान ताणें गदाझूजाचें खास शिक्षण घेतिल्लें.द्रोणाचार्य आनी कृपाचार्य हांचे कडल्यान तो शस्त्रास्त्रविद्या शिकिल्लो.दुर्योधनान ताका मारपाचे खूब यत्न केले.भुरगेपणांत दुर्योधनान ताकाविख दिवन उदकांत उडयतकच भीम नागलोकांत पावलो आनी थंय वासुकीन दिल्ले आठ अमृताचे कुंभ पियेतकच ताका हजार हतयांचें बळ मेळ्ळें अशा एक कथा आसा. भीमाच्या धोणवाचें नांव वायव्य आनी शंखाचें नांव पौंड्र आशिल्लें गदा हें ताचें मुखेल शस्त्र आसिल्लें .ताच्या बावट्याचेर शिंवाचें चित्र आशिल्लें आनी रथाचे घोडे काळ्या रंगाचे आशिल्ले.

भीमान धृतराश्ट्राचे शंबर पूत तशेंच हिडिंब,बक,किर्मीर,जीमूत,जरासंध,कीचक आनी अनुकीचक हांचो वध केलो.दुःशासनाचें बड्डें फोडून रगत पियेवप आनी त्या रगतान द्रौपदीची विणी घालप,दुर्योधनाची मांडी फोडप ह्या कर्तुबांवयल्यान ताची क्रुरताय कळटा.तशेंच ताची प्रतिज्ञापुर्तीची कुवत,इत्सा आनी सूडवृतीय समजता.तो खूब तापटूय आशिल्लो.पूण मनाक पटनाशिल्ल्या धर्माच्या आज्ञांचेंय ताणें पालन केलां.

लाक्षाघरांतल्यान सुटका करुन घेवपाखतीर तें पेटोवप,परमळाच्या रानांतल्यान हजार पाकळ्यांचीं कमळां द्रौपदी खातीर हाडप,अज्ञातवासांत बल्लव आनी जयेश ह्या नांवांना विराटाचे पाकशाळेचो मुखेल जावु,राजसूय यज्ञावेळार उदेंतेकडलीं राज्यां जिखप,अश्र्वत्थामा नांवाचो हत्ती मारुन अश्र्वत्थामा मेल्ल्याची घोशणा करप,चित्रसेन गंधर्वाच्या चपक्यांतल्यान दुर्योधनाक सोडवप,अश्र्वत्थामाच्या मस्तकांतलो मणी हाडून म्हणून भीमाचो अभिशेक केल्लो.

भीमाक तीन बायलो आशिल्ल्यो.हिडिंबापसून घटोत्कच,द्रौपदीपसून सुतसोम(महाबारताप्रमाण)वा श्रुतसेन(भागवत तशेंच मत्स्यपुराणाप्रमाण),काशीराजाची चली जलधंरा हिचे पसून शर्वत्रात अशे तीन चले जाले.

जिणेच्या निमाणें द्रौपदी आनी आपल्या भांवां वांगडा मेरु पर्वत चडटाना हेर सगळ्या उपरांत पूण धर्मराजापयलीं भीम पडलो.मरणा वेळार ताची पिराय १०७वर्सांची आशिल्ली अशें कांय जाणकारांचे मत आसा.

एकदां व्यासाचे सांगणे वयल्यान सगळ्या एकादशींचें पुण्य दिवपी निर्जला एकादास भीमान केल्ली देखून ज्येष्ठ शुध्द एकादशीक भीमजलाकी अकादस आनी दुसऱ्या दिसाक पांडवदुवादस अशें म्हण्टात.

भीष्मःकुरु कुळांतलो राजा शंतनू आनी गंगा हांचो पूत आनी महाभारतातली नामनेची व्यक्ती.हाचें मुळ नांव देवव्रत.गंगेचो पूत म्हणून ताका गंगेय वा नदीज अशीं नांवां मेळ्ळीं.जाल्यार शंतनूचो पूत म्हणून शांतनव अशें नांव मेळ्ळें,आपलो बापूय आनी सत्यवती हांचें लग्न जावंचे आनी तिच्या बापायचे अटीप्रमाण तिच्या पुताक राज्य फावो जावंचे म्हणून ताणें जिवीतभर ब्रह्मचारी रावपाचो सोपूत घेतलो. हे प्रतिज्ञेक लागून ताका भीषण(भयंकर)ह्या अर्थाचें भीष्म हें नांव पडलें.

भुरगेपणांत गंगेकडेन आसतना भीष्मान वसिष्ठा कडल्यान सरळ्या वेदांचें शिक्षण घेतलें.ताणें बृहस्पती आनी शुक्राचार्या कडल्यान हत्यारांचें(शस्त्रास्त्रांचें)परशुरामा कडल्यान राजधर्म आनी अर्थशास्त्राचें,चवन भार्गवाकडल्यान सांगवेदाचें आनी मार्कंडे कडल्यान यतिधर्माचें ज्ञान घेलिल्ल्याच्यो कथा पुराणांत मेळटात.झूजविद्या,राजनीत,अध्यात्म,धर्म,अर्थशास्त्र ह्या मळावयलें ताका खोलगिन्यान आशिल्लें.

कुरुवंशांतल्या शंतनूपासून तें दुर्योधना मेरेन चार पिळग्यांची ताणें जतनाय घेतली.चित्रांगद आनी विचित्रवीर्य ह्या सवती भावां पासत अंबिका आनी अंबालिका ह्यो बायलो ताणें जिखून हाडल्यो,धृतराष्ट्र,