ANG UNA KONG’ BALATYAGON(1)
NGAA man nagaalisngaw sing matuyom
gikan sa gukop hamot nga dalisay
sang mga bulak nga puno’y kaamyon
sining’ adlaw sang pandot kag kalipay?
KAG ngaa sa talon nga mahanahay
mahadunggan ang matam-is nga amba
nga ang huni nagakaangay-angay
sa tunog sang arpa ni Pilomena?
NGAA sa malum-ok nga hilamon
ang mga pispis upod sa pagdapya
sang hangin sila nagahulonihon,
galuksolukso sa sanga’g sanga?
KAG ngaa ang masinaw nga busay
nagahuganas nga may katam-isan,
ginaduyan sang hangin nga nagaynay
nagailig sa tunga’ng kabulakan?
NGAA makita ko sa Sidlangan
nga labing’ maanyag kag nagakudangdang
nagapagawa’ng aga nga bulawan
sa tunga’ng kapula sang iyang’ agtang?
KAY sa karon ila ginasaulog
ang adlaw mo, Hoy kong’ maanggaon
sang mga bulak sa ila kahamot
kag mga pispis sa ila ambahanon.
KAG ang tuboran nga nagahuganas
pamatian mo ang una nga lanton
nga gikan sa subing ko nagakawas
sa kibu sang akon tagipusuon.
(1) Ini isa ka binalaybay nga tubtob karon ginabaisan pa, sanglit indi mapat-od sing bug-os kon tutuo nga si Rizal ang sumolat. Suno kay Dr. Leoncio Lopez-Rizal, suod nga hinablos sang Baganihan sang Kabikahan, indi kuno iya ni Rizal ang sinambit nga binalaybay, samtang sa pagbilang na man sang iban nga si Rizal ang tagsulat. Ang mabudlay nga indi niahibal-an ni bisan sin-o kon diin kag kon san-o ini sinulat ni Rizal ukon ni sin-o man.
Sa pihak sang tanan daw nagakaapit-apit sa pila ka gawi sang panalambiton ni Rizal, sa hambal nga kinatsila, ukon may diutay nga kaangayangay sa masunson niya nga sinulat nga mga binalaybay.
Gani agud mahukman sang manogbasa ang binalaybay nga ini, kon bala tunay nga iya ni Rizal ukon indi, ginhimulatan ang paglubad sini sa hiligaynon, subong sang mabasa sa hitaas.
