- Josefina, Josefina,
- Nga sining’ baybayon ikaw ang nagdangat
- Mangitay’y puloy-an, sing isa ka pugad,
- Pispis nga galagaw ang imong’ katulad;
- Kon sang imo pal ad pagaganuyon ka
- Sa Shanghai kag China, ukon sa Japon,
- Ayaw pagkalimti nga sining’ baybayon
- Nagapitik sa imo isang' balatyagon.
(1) Ini nga malip-ot nga binalaybay maabtik nga pinatok ni Rizal sang 1895, sang tapos ang isa ka pagduaw nga ginhimo sa iya ni Josefina Bracken, ang iya “matam-is nga dumoluong,” ang “Abyan, iyang’ kalipay.” Sang tapos ang duha ka tuig nga pag-uporay nila sa Dapitan, si Josefina nagpuyo sing malip-ot nga panahon sa Manila, apang sang ulihe nagkadto sa Dapitan sa pagpakigkita kay Dr. Rizal, kag, suno sa mahangop sa sini nga binalaybay, sia ayhan nagkadto didto sa pagpaalam sa iya hinigugma.
Wala mahibal-i kon ang tunay nga huwad sini nga binalaybay nasunogukon nawasi. Ang isa ka huwad naggwa sa pamihak 68 sang “Poesias de Rizal” ni Veyra. Nabantala man sa:
1. Laubach, Frank C.: “Rizal, Man and Martyr,” pp. 309-310.
2. Zaide, Gregorio F.: “Jose Rizal, Life, Works and Writings,” p. 189.
Laya na nga dahon nga galupadlopad Kag sang kusganan nga unos nadala, Among pangabuhi sang manoglagulad Wa’y kalag kag dulong, wa’y pungsod kag gugma. (1) Ini nga binalaybay, suno kay Dn. Mariano Ponce, ang labing’ mahirop kag kinilala nga abyan ni Rizal, sinuiat niya sa Dapitan, kag ginbantala sing nahauna, ni Gg. Ponce, sa El Renacimiento, sang ika-29 sa Disyembre sang 1903. Ginatuohan nga sinuiat niya ini nga may kaangtanan sa iya pangabay, nga sa katapusan ginpakamaayo, sa pag-alagad sa guban-manogbulong sang mga hangaway nga katsila sa Cuba, nga sadto may ribok.
Wala mahibal-i kon ang tunay nga huwad yara pa, ukon kon sin-o ang nagatipig.
Ang mga huwad naggulowa sa masunod nga mga pinamalhag:
1. “Dia Filipino,” 19 Hunyo 1918 (sa iningles).
2. “La Vanguardia,” 14 Disyembre 1932.
3. “Poesias de Rizal” ni Veyra, pp. 68-69.
4. “Jose Rizal, el heroe nacional” ni Orosa, pp. 72-73.
5. “Rizal, Man and Martyr” ni Laubach, pp. 315-316.
6. “Rizal, the Filipino Hero” ni Hernandez, p. 132.
7. “Jose Rizal, Life, Works and Writings” ni Zaide, pp. 190-191.
