xiv
áwit na nagbubutagyag kan sa makibanwaan na mga
pagmawot kan kagsúrat; mapádapit sa Awit ni Maria
Clara, sa Noli Me Tangere, asin, sa "alegoría" An Tubig
asin an Kalayo, sa Filibusterismo, dai kaming sinasabing
anó man, huli ta midbid na bulanos kan banwaan; An
Sakong Pagsaro-saro, panalaysay kan saíyang kamugdtakan asin ineerokan sa póok nin Talisat, inaálay sa
saiyang iná, na nagparahágad kaito saiya; duman man
asin kan panahón mansanang ito (1895). su Awit kan
Naglalakbay, ladawan kan saíyang dai namumugtak na
espiritu, apling sa paglibot sa mga kinaban, mapagísip,
mapagatidátid, na nasisilagán, síring sa nagkakapira
lámang, kan pagkahandá kan saíyang boot.
Sa sakong paghalaga, an orog karahay na saíyang tulá iyo an Sa Sakuya... kalaenlaenan nin mga tingog saklót nin mga kamatean, panunúmang nin espíritu, panghingosog, sagkod sa pagkawará nin pagsárig, iritoon duman gabós: iyo si Rizal, na nakikita. Katumang kan Paáram, saen gabós kamoningonan, kalagnon na pagkahinirimbang, daing interés, bangsawan53, pagoyon; pagpahubayá sa kabaladan; sa sakuya . . . may kapaitan, panghimásol, may panunúhay... (sa kiisay o sa kaisay?):
"Di na íarang an musa;
nakalihis na an lira;
di na nagamit na poeta;
an nangangatorogan
na bagong kasangtawohan
naghahanap ngáning túnay,
pasabong na ibang bagay."
Saen kaito si Rizal? gurano na siya kagúrang kan lalangon nya ito?
an nangangatorogan,
na bagong kasangtawohan;
bakó nang bagong tawo? Bakong sa Europa sya kaito? bakong kan mga taón na 1890, kan dai nganí sya tolong pólong (30) taón? Su rawitdawit igwa nin mga labsay, pagbasangbásang, kamondoan:
- 58 Noble.
