feóil an mhaidean san, nó indé roimis sin, nó seachtmhain roimis sin, do bhéadh an leath-sgéal a bhí uaidh aige. D’fhéadfadh sé a rádh, “Bíon feóil le n-ithe agaibh-se gach aon tseachtmhain. Taisbeánan san go bhfuil mo chuid tailimh-se agaibh ró shaor. Caithfidh sibh tuille cíosa thabhairt dom.” Ach nuair ná raibh ag an leanbh le maoidheamh ach gur ith sé smut de ghé fadó nuair a bhí an Nodlaig ann, do baineadh na cosa glan ó aon leath-sgéal chun cíosa d’ árdughadh. Siné an rud a chuir ag gáirí iad go léir. Do gháir an duin’uasal féin, ach is dóich liom gur bh’ í “gáire Sheághain dóighte” an gháire a dhein sé. Do sgaoil sé uaidh mé tapaidh go maith ar aon chuma. Níor theastuigh a thuille de’n ghé uaidh.
Ní dóich liom gur fhéad sé an cíos a dh’árdughadh an uair sin. Bhí léas ag na tineóntaithibh ar an dtalamh. Níor bh’ uiriste an cíos a dh’ardughadh ortha go dtí go dtuitfeadh an léas. Mar sin féin ámhthach, léas mí-ádhbharach ab eadh é. Léas i bpáirt ab eadh é. Thug san ana bhúntáiste do’n mháighistir. Dá bhfágadh duine des na tineóntaithibh a chíos gan díol, d’fhéadfadh an máighistir a chur fhiachaibh ar an gcuid eile é dhíol thar a cheann.
Sa bhliain d’aois an Tighearna míle ocht gcéad a h-aon, (1801) iseadh do deineadh an léas. An uair sin díreach iseadh bhí “aimsir Bhonaparte” ag tosnughadh. Níor bh’fhada go raibh airgead mór le fághail ar gach aon rud a bhí ag an bhfeirmeóir le díol. Do thuig an máighistir an méid sin, agus bhí a chroídhe briste mar gheall ar an léas a bheith ann ’ghá chosg ar aon árdughadh cíosa. Do chrom sé féin agus an t-agent a bhí aige ar an uile shaghas uisge-fé-thalamh a dhéanamh féachaint an bhféadfaidís an léas do bhriseadh. Sidí
