Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/146

This page has been validated.


kasubo sa kasingkasing sa mga bata nga nagasugod na unta paghigugma kanakb: kadto sila maoy bugtong kong mga higala. Bisan ang latus talagsa da nakong gawion ug gipaninguh^ ko kanunay nga ang mga bata dili kaayo sakitan sa mga hampak, apan sila mibati ug tinuod ug nanagdanguyngoy sa labihang kaulaw. Kadtong tanan nakasamad sa akong kasingkasing, ug bisan sa ilalum sa akong hunahuna nagalagut ako batok sa ilang mga ginikanan, apan dili ak6 makahimo pagpanimalus niadtong walay sala nga mga bata nga nagabayad sa mga hunahunang baliko sa ilang katigulangan. Ang mga luha sa mga bath daw tinggang tinunaw nga nakasunog sa akong kasingka­ sing nga mihu6t sa akong dughan, ug niadtong adlawa mipauli ako pagsayo sa amb ug didto nag-usara ako paghilak... Dagway mahibulong ka sa akong pagkamabinauon, apan kon ikaw pa unta ang nahimutang sa dapit nga akong himutangan, tingali ang nahitabo kanakb nahitabo usab kanimo. Ang tigulang si D. Anastasio magakanayon kanakb: “Nga ang mga ginikanan sa mga bata nangayog latus kanimo? Nan, dnganong wala man hinuon sila nimo patilawa sa saplina?” Ug tungud niadtong tanan ako nasakit.

Si Ibarra namati nga naghinuktok.

—Igo lamang nga naayo sa akong sakit, mibalik ak6 sa tulonghaan ug nakita ko nga sa akong mga tinon-an diriyot na lamang ang nahibilin. Ang labing mga maayog ulo kanila nangalagiw sa pagbalik na sa karaang paagi, ug sa nanghibilin nga nanaglikay sa mga bulohaton sa ilang balay, walay mausa nga malipayog nawong, walay mausa kanila nga nahinangop sa akong pagkaayo: alang kanila magsama da nga ako maayo kun dili, dagway mangalipay pa ngani hinuon sila ng mopadayon ang akong sakit, kay ang magtutudlb nga gipuli una kanako. bisan makusog pang manglatus, apan talagsa dang moadto sa tulong­ haan. Ang uban kong mga tinon-an, kadtong mapugos sa ilang mga ginikanan, inay mangadto sa tulonghaan, managsuroysuroy hinuon. Gipakasala ako nila tungod sa akong pagpangga sa mga bath ug napun-an ako sa mga basul sa mga ginikanan. Apan usa kanila, anak sa usa ka babaye nga nagapuyb sa kaumahan ug magaduawan kanakb sa masakiton pa ak6, wala na mobalik pagtungha kay misulod sa pagka-sakristan: ang

—189—