Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/230

This page has been proofread.

Ug pagabalikblikon niya sa bisan kinsang dumuduong mahiduol ang human na niya isulti sa makalibo.

—¿Nahibalo ba kamo unsay among tukurori? Dili lain kon dill usa ka tulonghaan, sundanan sa mga balay nga sama niini, ingon sa mga tulonghaan sa Alemanya, labi pa ngani nga maayo. Ang piano binuhat ni G.R., manunukod ug balay, ug ako maoy magapalakaw sa trabaho. Oo, ginoo; tan-awa, kini maoy usa ka palasyo nga duruhay pamakd sa masigka-kilid: ang usa alang sa mga batang lalaki ug ang usa alang sa mga batang babaye. Dinhi sa taliwali adunay usa ka dakung tanaman nga may tutulo ka surtidor diin magasilit ang tubig; didto sa mga kiliran adunay mga kakahoyan, mga gagmayng lagwirta aron ang mga bata mananum ug managbuhi mga gagmayng kahoy sa mga takna sa pagduladula, ug aron sila magpahamulos ug dili mag usik-usik sa panahon. ¡Tan-awa ninyo ang mga paril kon dili ba gilubong ug halawon sa yuta! ¡Tulo ka metro ug kapitoaglima ka sentimetro! Kining balaya adunay mga tipiganan sa mga butang, mga hawanan sa ilalum sa yuta, mga bilanggoan alang sa mga bata nga tapulan motuon, ug kining mga bilanggoana anha ibutang sa duol kaayo sa mga dulaan sa mga batá ug sa paugnatan sa kusog, aron ang mga sinilotan makadungog nga managdulik-dula ang ilang mga kauban nga kugihan. ¿Nakakita kamo nianang dakung hawan? Kana mao unya ang sawang pagadagandaganan ug pagaluksoluksohan. Ang mga batang babaye aduna unyay tanaman nga binutangan ug mga bangkò, mga duyan, mga kakahoyan nga magiandong sa dapit alang sa dula, sa luksolukso sa pisi, mga gripo sa tubig, mga hawlang dagku, ubp. ¡Maanindot gayud kini unya kaayo!

Ug si Nyor Juan mag-utas kusokuso sa iyang mga kamot, malipay nga magpalandong sa kabantug nga iya unyang makabut. Manganhi unya ang mga langyaw aron pagsud-ong sa tulonghaan ug mangutana sila pag-ingon: ―¿Kinsa ugod nga tawhana ang nagtukod niini? —¿Wala diay kamo masayud? ¡Daw dili kijtuhoan nga kamo wala makaila kang Nyor Juan! jWalay duhaduha, kamo gikan sa layong dapit! —manubag unya ang tanan.

Kining mga hunahuna maoy naghari sa iyang ulo ug magautas siya ingon-ngadto ug ingon-nganhi, magasusi ug magahilinghiling sa tanan.

-223-

I