Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/232

This page has been proofread.

—Ang akong amahan magdala ugma mga bulak sa baino ug usa ka bukag nga sampaga.

—Ang akong amahan naghakot nganhi tulo ka karromata nga balas ug wala makadawat ug bayad.

—¡Ang akong uyoan misaad nga mosuhol ug usa ka magtutudlb!—matud pa sa pag-umangkon ni Kapitan Basilio.

Tuod man, ang tulonghaan nga buut tukuron ni Ibarra gikahimut-an sa tanan. Ang kura nangayb nga siya maoy mopadrino ug mangunay pagpanalangin sa pagpahimutang sa unang bato, bulohaton nga unya na himoa sa katapusang adlaw sa pangilin ug maoy usa sa labing daku ug masadya nga talanawon. Ang kuwadhutor mihagad pagduol nga daw naulaw kang Ibarra ug mitanyag nga mopasalig siya paghimo kutob sa misa nga bayran sa mga deboto hangtud sa pagkahuman sa tulonghaan. Labut pa gayud, si hermana Rufa, ang datb ug inot nga babaye, miingdn nga kon kulangon sa salapi, siya mosuroy sa pipila ka lungsod aron pagpangayog limus, mao day iyang kinahanglanon nga bayran siya sa iyang magasto sa pagpanaw ug pagkaon, ubp. Gipasalamatan siya ni Ibarra nga miingon:

—¡Wala kitay dakung kapuslanan nga makuha, kay ako dill man datb ug kining balay dill man usab simbahan. Labut pa, ako wala upod mosaad nga kining tulonghaan akong tukuron sa salapi sa ubang tawo.

Ang mga batan-on, ang mga tinon-an nga gikan sa Manila nanganhi aron pagtambong sa pangilin, nangaibog kang Ibarra ug giisip siya nila nga sundanan sa mga batan-on; apan, sumala sa sabug mahitabo kon kita buut moawat sa mga tawong bantugan, mao day lagmit natong masunod ang ilang mga buhat nga ginagmay kon dili man ugaling ang ilang mga kahilayan, sanglit dili man kita makahimo pagsunod sa laing butang, ang kadaghanan usab sa nangaibog kang Ibarra mao day ginabantayan kon unsaon sa batan-on pagbalighot sa iyang korbata, unsay hitsura sa asintos sa iyang kamisolin ug dili diriyot ang nanagbantay kon pipila ka buok ang butonis sa sa iyang amerikana ug saliko.

Ang mga kadaut nga gitagna sa tigulang pilosopo Tasyo daw nahanaw na hangtud sa hangtud. Mao kini ang gipahayag

— 225 —