Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/313

This page has been proofread.
XXXVI
ANG UNANG DAG-UM

Ang kagubut nga nahitabo sa balay ni Kapitán Tiyago sama da sa kagubut sa hunahuna sa mga tawo. Si Maria Clara nag- samot lamag hilak ug wala mamati sa mga alam-alam sa iyang iyaán ug ni Andeng, ang iyang kasalo pagsuso sa diyuray pa siyá. Gidid-an siyá sa iyang amahán sa pakigsulti kang Ibarra samtang kini dili pa pasayluon sa "excomunión" sa mga pari.

Si Kapitán Tiyago, nga nalingáw uyamut paghikay sa iyang balay aron pagdawat sa Kapitán Heneral, gipasugoan nga paad tuon sa kombinto.

-Ayaw paghilak, anák ko,- matud ni iya Isabel ang nang- binis sa mga salamín;- kuhaon da bitaw kanáng "excomu nión”……. Sulatán da nila ang Papa... mohatag kitá ug mga limús... Si pari Dámaso igo lamang gikuyapán... wala ma matay!

-Ayaw paghilák- mihunghong si Andeng;-kalakihon ko lamang aron kamó managkasulti. Nganong gibuhat man ang kompisalan kon dili pa aron ang tawo makasala? Ang tanán pasayluon basta isugid lamang sa paril

Sa katapusan si Kapitán Tiyago nahiuli. Ang mga babaye mitutok pagtan-aw sa iyang nawóng aron pag-ila sa tubág sa daghang mga pangutana; apan ang nawóng ni Kapitan Tiyago naminghoy ug tinuod, mihikap sa iyang agtang ug wala gayud makatultol pagsulti bisan usá ka pulong.

-Unsa na, Santiago?- nangutana si Isabel nga nabalaka uyamut.

Si Santiago nanghupáw ug namahid sa luha.

-Tungúd kang Bathala, sulti!... Unsay nahitabo?

-Ang daan kong gikahadlokan!- mitubág nga kahilakón.— Ang tanán napilde na! Si pari Dámaso nagsugo nga bugtuon ko ang akong sabut kang Crisóstomo, kay, kon dili, makondenar

-306-