Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/316

This page has been proofread.

Crisóstomo, gidak-on nga kanhi walà lamang niya hiilhi. Ka niadto, ang iyang gugma nahisama da sa tubig sa suba nga naga daligdig sa dakúng kalinaw; sa daplin adunay mga mahumot nga bulak nga nanurók ug sa taliwala sa suba adunay mga balas nga magagmay ug mahumolhumol. Ang hangin lugos lamang nakatandóg sa tubig; kon handumon ta kadtong panahona, daw makaingon kitá nga ang tubig nahimo lamang linaw. Apan sa kalít lamang nasigpit ang agianan sa tubig, mga malag-it nga pangpang miabong kaniya, mga dagkung batang nanagbabág ug nanag-ali sa taliwala. Dinhi ang tubig daw misinta, midahunog, mibukál, nagtuasík ang mga bula, molambalamba sa mga pang. pang ug unya moambak sa bung-awl

Buút unta siya mag-ampo, apan kinsay makatultol pagpangi laba taliwala sa usá ka kadaut nga dili na matabang? Ang tawo magaampo kon aduna páy paabuton, apan, kon wala na, inig- sangpit niya kang Bathala, lonlón da mga panghayhay maoy mo- gula sa iyang baba. "Bathala ko!" misiyagit ang iyang ka singkasing "Nganong ibulág sa katilingban ang usa ka tawo ug nganóng itungina kaniya ang gugma sa iyang mga isigka ingon? Wala mo itunginà kaniya ang imong Adlaw ug ang imong hangin ug wala mo salipdì ang imong langit alang ka niya; nan, nganóng itunginà man kaniya ang gugma, nga bisan unta walay langit, walay hangin ug walay Adlaw, ang tawo mabuhi man, apan dili gayud siyá mabuhi kon walay gugma?"

Mangabut ba kaha ngadto sa lingkoranan ni Bathala kanáng mga singgit nga wala madungóg sa mga tawo? Hidunggan ba kaha silá sa Inahán sa mga alaut?

Ay! ang alaut dalaga nga wala makailá sa iyang inahán na ngahas pagsugilon sa iyang mga kaguól nga gikan sa gugmang yutan-on niadtong kasingkasing putli uyamut nga walay laing gugmang gibati kon dili ang sa usá da ka anák ug ang sa usá ka inahán: taliwala sa iyang mga kasubo, si Maria Clara mo dangóp nianang larawan sa babaye nga gipakabathala sa kataw han, ang labing matahúm nga paghalad sa labing maanyag nga binuhat, nianang binuhat nga gidayandayanan sa Cristianismo sa labing matahúm mga hiyas, nianang binuhat nga nagahugpong sa durohá ka labing maanindot nga kahimtang sa babaye: ang pagkaulay ug pagkainahán; nianang babaye nga wala takdi sa mga kahilayan sa ubán, nga ginganlan ta si María.

-309-