Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/324

This page has been proofread.


—Nakabati ka ba didto nga adunay naghisgot sa akong banay?

—Sa pagpakabaton kog dungog sa pagpakaila sa imong banay, bag-o pa lamang ikaw nga migikan didto.

—Nan, nganong wala ka man lagi magdala nganhi kanako ug panugon sa akong banay?

—Ginoo,— mitubag si Ibarra nga miyukbo— tungud kay sa pagpauli ko wala man gayud ako manukad sa Espanya, ug kay, sanglit nasayud na man ako sa imong batasan, gihunahuna ko nga ang usa ka carta de recomendacion dili lamang kay walay kapuslanan, kon dili hangtud ngani makapahimangod hinuon: kaming tanang mga Pilipinhon daan nang gitugykn sa imong kaayo.

Ang tigulang sundalo mipahiyum ug unya misulti sa hinay daw nagasukod ug nagatulotimbang sa iyang mga pulong:

—Nakapahimuot kanako nga ikaw nagahunahuna sa ingon, ug... mao gayud unta kana ang matuod! Bisan pa, batan-on, angay nimo hisayran ang mga mabug-at katungdanan nga among ginapas-an dinhi sa Pilipinas. Dinhi, kaming mga karaan nga sundalo kinahanglan mangako sa tanan: dinhi mahimo kaming Hari, Ministro de Estado, Ministro de Guerra, Ministro de Gobernacion, Ministro de Fomento, Minitro de Gracia y Justicia, ubp.; ug ang labi gayung nakadaut mao nga alang sa tagsatagsa ka buluhaton kinahanglan mangutana pa kami didto sa Espanya, ug ang mga butang among isugyot dawaton kun isalikway sa mga punoan didto sumala sa mga kahigayonan, ug usahay usab bisan walay diyutay nga pasikaran. Ug unya moingon kaayo kaming mga Katsila: ang buot mohakop ug daghan diyutay

dag makumkom! Labut pa, sabug gayud mahitabo nga kami manganhi dinhi nga wala pa makaillk kaayo sa inyong lungsod ug unya mohalin kami diha nga magsugod na pagpakaila kaniya.— Kanimo makahimo ako pagsulti sa tanan sa walay lipodlipod, kay kawang man lamang kon magminaut ako. Busa, ingnon ko ikaw nga didto ngani sa Espanya, diin ang tagsatagsa ka sanga sa pamunoan adunay tinugyanan nga natawo ug nagatubo gayud didto, diin adunay mga mantalan ug opinion publica; kon niadtong lungsora, diin ang pagsupak ug pagsaway nga dinayganay makapabuka sa mga mata sa Kagamhanan ug makaiwag kaniya, ang mga butang dili man hingpit ug daghan pa

—317—