Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/325

This page has been proofread.



man gani ing mga apan, katingalahan kaayong daku nga dinhi sa Pilipinas dili magkaguliyang ang tanan, sanglit kining lungsora wala man makabaton niadtong mga kaayohan ug aduna man dinhi ing usa ka kapunongan nga makagagahum, masupakon ug malalangon sa tago. Kaming mga punoan adunay maayong tinguha sa pagtuman sa among katungdanan, apan mapugos kami pagsangpit sa hinabang sa laing mga tawo nga masabug wala namo hiilhi, mga tawo nga kaha, inay manag-alagad sa ilang lungsod, mao day gipaninguha ang ilang kaugalingong ka­ ayohan. Kini dili sala namo, kon dili sa kahigayonan; ang mga prayle makahinabang kaayo kanamo sa pagluwas mining mga kalisura, apan karon ang ilang hinabang dili na ago... Gimahal ko ikaw ug buut kp unta ang mga apan sa atong paagi sa pamunoan karon dili makadaut kanimb bisan diyutay... Ako dili makahimb pagbantay sa tanan, ni ang tanan makahimo pagdangop kanako. Makaalagad ba ako kanimo? Aduna ba ikaw ing pangayuon kanako?

Si Ibarra nagpalandong makadiyot.

—Ginoo,— mitubag siya— ang labing daku nakong tingu­ha mao ang kapalaran sa akong lungsod, kapalaran nga buut ko untang madawat niya gikan sa mga kamut sa Espanya ug sa mga panlimbasug sa akong mga katagilungsod, ug nga ang akong lungsod ug ang Espanya managhiusa unta binugkos sa talikala sa mao dang mga tinguha ug mga kaayohan. Ang akong pa­ ngayuon ikahatag lamang sa Kagamhanan human mangagi ang daghang katuigan sa pagbudlay nga walay bugtb ug tapus makabut ang hingpit ug tunong mga kausaban sa mga paagi sa pamunoan.

Ang Kapitan Heneral mitan-aw makadiyot kang Ibarra ug kini mibalus usab pagtan-aw sa walay diyutay nga pagkaluba.

—Ikaw maoy unang matuod nga tawo nga akong gikasulti dinhi sa Pilipinas!— miingon siya ug gipig-it niya ang kamut sa batan-on.

—Kay mao da may imong nakita ang mga tawo nga nanagpuyo sa siyudad ug wala ikaw makaduaw sa binutangbutangang mga payag sa among kalungsoran; ikaw makakita unta didto sa matuod nga mga tawo kon ugaling aron mahimong matuod nga tawo igb na ang paghupot usa ka kasingkasing hamili ug mga pamatasan nga dili minaut.

—318—