Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/371

This page has been proofread.

kun sa Port Said; sukad sa diyutay pa akb mao gayud kana ang akong gituhoan, ubp.”— Pinasubay sa iyang kaugalingong Geografia, ang kalibutan gibahin niya sa duroha: Pilipinas ug Espanya, lahi sa hunahuna sa mga chulo nga nanagtuo nga ang kalibutan nabahin sa Espanya ug Amerika nga ginganlan usab ug Tsina.

Ang bana nasayud nga pipila sa mga butang gisulti sa iyang asawa pulos mga binuang, apan mohilum lamang aron dili singkahan ug nganlang kimpang. Si Donya Victorina nagpulopangala aron pagsibut sa iyang mga damgo sa pagpanganak, ug gikabuangan niya ang pagsul-6b mga saput nga daghag mga bulok, ang pagpamutang mga bulak ug mga sintas ug ang pagsuroysuroy sa Escolta nga magabata lamang, apan nabawo siya, kay tapus mangagi ang tulo ka bulan ang iyang damgo nahanaw, ug sanglit wala na may pasikaran aron mahimong manggugubut ang iyang anak, wala na usab ipahinayon ang iyang panaw ngadto sa Es­ panya. Gikabuangan niya ang pgpakitambag sa mga mananambal, mga mananabang, mga babayeng tigulang, ubp., apan ang tanan kawang lamang; si Donya Victorina nga, sa dakung kasubo ni Kapitan Tiyago, nagayubit kang San Pascual Bailon, wala gayud modangop kang bisan kinsang santo ni santa, busa giingon siya sa usa ka higala sa iyang bana:

—Tuhoi ako, scnyora, ikaw maoy bugtong epiritu fuerte dinhi mining kapuloan nga malaay! Mipahiyum si Donya Victorina bisan wala makasabut unsay epiritu fuerte, ug sa pagkagabii na, sa takna nga tingkatulog, nangutana siya niini sa iyang bana. —Inday,— mitubag kini— ang e... espiritu nga labing maisug nga akong hiilhan mab ang amoniaco: ang akong higala dagway misulti por re... retorica, agig ambid lamang. Sukad dinhi si Donya Victorina kanunay nang moingon kutbb sa higayon nga iyang hikaplagan:

—Ako maoy bugtong amoniaco dinhi mining malaay uyamut nga Kapuloan, kwinta kini agig paambid, hablando por retorica, mao kana ang gisulti ni ginoo N. de N., usa ka Katsila nga hamili uyamut.

Kutob sa iyang isulti kinahanglan matuman gayud. Ang iyang bana gigalongan niya. pag-ayo, ug kini ,sa iyang bahin, wala lamang usab magdumili niini, hangtud nga nahisama na siya sa

-364-