Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/407

This page has been validated.
XLVII
ANG DUHA KA SENYORA


Samtang gibulang ni Kapitan Tiyago ang iyang kanawayon,si Donya Victorina nagsuroysuroy sa lungsod aron pagtan-aw kon unsà ang kahimtang sa mga balay ug sa kaumahan sa mga indio nga taspukan. Nagsul-ob siya sa iyang saput nga labing maayo ug ang iyang bata nga seda gitauran dagháng mga sintás ug mga bulak aron maintáp ang mga tawo nga dili taga Manila ug makakita sila sa gilay-on sa ilang kahimtang ug sa kahimtang niya; nagasipit siya sa iyang bana nga kimpang ug nagairàg-iràg sa kadalanan sa lungsod, taliwala sa kahingangha ug kahibulong sa mga molupyo didto. Si Linares, ang ilang igagaw, mahibilín sa balay.

-Kangil-ad ug panagway sa mga balay niining mga indio, oy! Ambut nganong makahimò sila pagpuyò diha: indio dagyud ang makahimo pagpuyo nianang mga balaya! Ug pulos gayud sila mga walay batasan ug mapahitas-on! Kon ikahinagbo ta sila, dili lamang motukas sa kalo! Pamunali ngáni sa kalo sama sa ginabuhat sa mga kura ug mga tenyente sa Guardia Civil; tudloi silág pamatasan.

-Nan, kon baslon ako nila pagbunal?- nangutana si Doktor De Espadaña.

-Hain na man diay ang imong pagkalaki?

-A... apan nagtan-aw ka man bitaw nga piangan ako!

Nag-anam ug daut ang buot ni Donya Victorina: ang mga dalan dili binakbakan ug mga kahoyng sinapsapan, busa ang ikog sa iyang bata napuno sa mga abóg. Labut pa, daghan silag mga dalagang gikasugat nga, iniglabay sa ilang tungod, moduko lamang ug dili mahingangha sa matahum niyang saput, sumala sa angay unta nilang buhaton. Ang kotsiro ni Sinang nga namilino sa maanindot nga tres-por-ciento nga giluwanan sa dalaga ugsa iyang ig-agaw, nangahás pagsinggit kaniya ug tabi sa

-400-