—Kana maoy isulti nianang kusog manikas sa mga kabus! Sa hinayhinay ang mga pulong binastus natiti, natibawas ang pag-asoy sa mga butang makapakaulaw sa duha ka managtaiayon, ug, tapus ang mga hulga ug mga panamastamas, naghinayhinay sila pagbulag. Si pari Salvi nakahatag kadasig niadtong talanawon tungud sa pagsamot niyag ingon-ngadto ug ingon-nganhi. Kon ang atong higalang tinugyanan sa mantalaan nakatambong pa kaha unta didto! . . .
—Karon dayon mamauli kita sa Manila ug mangatubang sa Kapitan Heneral! —miingon sa iyang bana si Donya Victorina nga nasuko uyamut. —Ikáw dili lalaki; kaanugon sa imong kal- sonis!
—Ap . . . apan, Victorina, ang mga sundalo? Nahibalo ka man bitaw nga piang intawon ako!
—Kinahanglan makigluthangay kun makigtinigbasay ikaw kaniya, kay kon dili . . . kon dili ngani . . .
Ug si Donya Victorina mitan-aw sa baba, sa mga ngipon nga tinaud sa iyang bana.
--Ako, inday, wala da ba gayud makasulay pag... Wala siya patibawasa pagsulti ni Donya Victorina: sa kalit gilaknit niini ang iyang mga ngipon ug gigiokan sa taliwala sa dalan. Nangabut sila sa balay: si Don Tiburcio kahilakon ug si Donya Victorina nagsilaub sa kasuko. Niadtong higayona si Linares nakigsulti kang Maria Clara, kang Sinang ug kang Vic- toria, ug sanglit wala man masayud sa away nga nahitabo, ang batan-on nahasi uyamut sa pagtan-aw sa nawong sa duha niya ka ig-agaw. Si Maria Clara, nga nagpauraray sa usa ka halapad lingkoranan tinaliwala sa mga unlan ug mga habol, nahibulong kaayo sa pagtan-aw nga nalain ang nawong sa doktor.
. . . Primo, —matud ni Donya Victorina —karon dayon ki- nahanglan hagiton mog away ang Alferez, kay kon dil . . .
—Ngano man? —nangutana si Linares nga nahitingala.
—Hagiton mo siya karon dayon, kay, kon dili, suginlan ko ang tanan dinhi kinsa ikaw.
—Apan, Donya Victorina! Ang tulo ka higalang dalaga nagtinan-away.
—Pakaingnon mo? Ang Alferez nanamastamas kanato ug miingon nga ikaw kono kuan! . . . Ang tigulang aswang na-
— 404 —
