Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/424

This page has been proofread.


mga kadaut nga gibadlong sa Guardia Civil sama dag gidakon, kun gagmay da ba ngani hinuon, kay sa iyang ginahimo kanunay. Makaingon na ba kita tungud niini nga ang tanang mga molupyb lonlon mga malapason sa balaod? Kon mao kana, nganong labanan pa man sila batok sa ubang mga malapason usab sa balaod sama kanila? Nganong dili na man lamang sila hutdog patay?

—Dagway aduna sayop dinhi nga wala pa nako masabut karon, sayop sa paagi nga napakyas sa paggawi na, kay didto sa Espanya ang Guardia Civil nagapulos man ug nakahatag na dagku uyamut mga kaayohan.

—Wala ako magduhaduha niana; kaha maayo siya nga pagkahikay didto, maayong pagkapili ang iyang mga sakop; tingali usab kaha ang Espanya nagkinahanglan kaniya, apan ang Pilipinas wala. Ang atong mga pamatasan, ang atong kinaiya, nga kanunay hinumduman kon adunay katungod nga itungina kanato, hikalimtan. sa lahus kon adunay mga sugo nga ipugus pagpatuman. Ug sultihi akb, ginoo Ibarra: nganong wala man lagi tukora ang Guardia Civil sa ubang mga nasud nga, tungud sa ilang pagkasilingan sa Espanya. labi untang maagid-agid niini kay sa Pilipinas? Mao ba kaha kini ang hinungdan nga wala pa modagsang ang panulis sa ilang mga ferrocarril, dili kaayo sabug mahitabo ang mga kagubut ug diriyot da ang magsinamaray sa ilang dagkung mga siyudad?

Si Ibarra miduko ug nagpalandong, ug unya miyahat ug mitubag:

—Kining buntaga, higala ko, kinahanglan gayud tun-an pag-ayb; kon sa ako unyang mga pakisusi makita nakb nga may katarungan kanang mga mulb nga imong giasoy kanako, magsulat ako sa akong mga higala sa Madrid, kay wala man kita ing mga tinugyanan didto. Apan samtang dili ko pa kini mahimb, tuhoi nga ang Kagamhanan nagkinahanglan usa ka kapunongan nga adunay kusog nga walay kinutoban aron siya tahuron ug kagahum aron pagpugus pagpatuman sa iyang mga sugo.

—Kana, ginoo, kinahanglan kon ang Kagamhanan makiggubat sa lungsod; apan, aron sa kaayohan sa maong Kagamhanan, dili angayan nga ang lungsod atong patuhuon nga siya kabatok sa Gahum. Apan kon mao man ugaling kana, kon

— 417 —