Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/425

This page has been proofread.


palabihon ta ang kusog kay sa kadungganan, kinahanglan unta nga tan-awon ta pag-ayo kinsay atong tugyanan nianang kusog nga walay kinutoban, nianang gahum. Kanang labihang kusog nga gitugyan sa mga tawong burong, puno sa kahilayan, wala magbaton maayong pamatasan, dili mga dungganan, kanang kusoga maoy usa ka hinagiban nga atong itugyan sa kamut sa usa ka buang taliwala sa daghang mga tawo nga walay mga hinagiban. Tugotan ko ug buut ako motuo uban kanimo nga ang Kagamhanan nagkinahanglan sa Guardia Civil sama sa pagkinahanglan sa usa ka tawo sa iyang bukton, apan kinahanglan pilion niya pag-ayo ang iyang bukton. pilion niya kadtong mga tawo nga labing takus; ug sanglit gipalabi man niya ang pagpangita sa kaugalingong gahum ug wala man siya maghulat nga hatagan sa lungsod nga ipakita unta niya nga siya maantigong mangita nianang gahuma.

Si Elias mistilti sa dakung kadasig ug kaisgut; ang iyang mga mata nagpangidlap ug ang iyang tingog masipa ug milanog pag-ayo. Mibanus ang mahinuklogong kahilum: ang bangka nga wala bugsaye dkw nagpautaw-utkw lamang sa tubig; sukad sa langit nga tagumon ang Bulan nagkasiga sa dakung kalig dong; sa layo. didto sa daplin, adunay pipila ka suga nga nakita.

—Ug unsa pa may ilang gipangayo? —naugutana si Ibarra.

—Mga kausaban sa kaparian; ang mga alaut nangayo nga labanan sila pag-ayo batok sa . . .

—Batok sa mga Ordene religioa?

—Batok sa nanaglupig kanila, ginoo.

—Nalimut na ba kaha ang Pilipinas sa iyang utang-kabubuton sa mga Ordene religioal Nalimut na ba siyh sa iyang dakung utang-kabubut-on sa mga tawo nga milukat kaniya sa kasaypanan ug mihatag kaniya usa ka tinuhoan, sa mga tawo nga nanalipod kaniya batok sa mga daugdaiig sa mga punoan sa Kagamhanan? Mao kini ang kadaut nga mapupb gumikan sa dili pagtudlo sa kaagi sa yutang-natawhan!

Si Elias, nga nahitingala uyamut, lugos nakatuo sa iyang nadungog.

—Ginoo —mitubag siya sa sinultihan nga maugdang: —gitumboy mo ang lungsod nga dili maantigong mobalus sa mga kaayohan nga iyang madawat: tugoti nga ako, nga maoy usk ka bahin sa lungsod nga nagaantus, molaban kaniya. Ang mga

-418-