LVIII
ANG GIPANGHIMARAUT SA TANAN
Nadungog dayon sa lungsod ang balitá nga ang mga dinakpan manggikan; sa sinugdan, kadtong balitaá nakapalisang, unya mibanus ang mga hilak ug mga panghayhay.
Ang mga tagtungod sa mga dinakpan nanghidangga-dangga samá sa buang; gikan sa kombinto moadto sa kuwartcl ug gikan dinhi moadto sa tribunal, ug sanglit walá silá makakaplag ug saráng makapuypoy sa ilang mga kaguol, naniyabaw ug nanghilak. Ang kura nanira sa iyang lawak tungud kay masakiton; gidungagan sa Alferez ang mga sundalo nga bantay, ug ang mga babaye nga mangadto sa kuwartel aron pagpakiluoy, sugaton sa mga sundalo sa kulata sa ilang mga pusil; ang gobernadorcillo, nga daan nang dili gayud magapulos, niadtong higayona misamot ang iyang pagkakuwanggol ug pagka-walav dapat. Sa atbang sa bilanggoan, sama sa himungaan nga nawad-an sa iyang mga piso, nanghidanggadangga ang mga babaye nga wala pa kahutdi sa ilang kusog; ang nangawad-an na sa umoy, nanglingkod sa yuta ug nagsamot panawag sa mga ngalan sa mga dinakpan, sa mga binati sa ilang kasingkasing.
Ang init naglagiting, apan niadtong mga babayeng alaut walay usa nga naghunahuna pagpauli sa ila. Si Doráy, ang ngaya ug palaran nga asawa ni Don Filipo, naglakatlakat nga daw wala modapat sa yuta ang mga tiil, nagakugos sa bata niyang masuso: inahan ug anak nanaghilak.
—Pauli sa inyo— giingon siya sa iyang mga kaila;— hilantan unya kanang imong anák.
—Unsa -may iyang puy-an ning kinabuhi kon walay amahan nga mag-agak kaniya? — mitubag ang masulub-ong inahan.
—Ang imong bana waláy sala; tingali mahiuli siya!
—Oo, unya kon kami mangamatay na!
Si Kapitana Tinay nagahilak ug nagpan awag sa iyang anak
— 485 —
