Apan wala makatibawas paglitok sa pulong; midalagan ang iyang asawa ug giguom niini ang iyang baba.
—Hala! litoka gayud kanang ngalana aron ugma dayon bitayon ka sa Bagumbayan! Wala ka ba masayud nga ang paglitok nianang ngalana igo na kaayong hinungdan aron silotan ang usa ka tawo, wala nay kinahanglan nga isumbong pa sa mga hukmanan? Hala, litoka gayud pag-usab!
Bisan si Kapitan Tinong buut pa mosugot sa sugo sa iyang asawa, dili gayud unta makahimo kay ang iyang baba gipugngan man sa duha ka kamot sa iyang asawa ug ang iyang ulo gipaod sa sandiganan sa siya ug dagway nalumus unta ang alaut kon wala pa mahitungha ug mosalmot ang usa ka tawo nga karon pa namo ipaila sa among mga magbabasa.
Kining tawhana mao ang ilang ig-agaw nga si Don Primitive, kinsa nakasag-ulo pag-ayo sa basahong linatin nga sinulat ni Amat, may kap-atan na ka tuig ang kagulangon, hindik ang panaput, pus-unon ug nagligingliging sa katambok.
—Quid video?— matud niya sa pagsulod;— unsay nahitabo? Quare?¹
—Ay, primo!— matud sa asawa nga nagahilak ug misugat kaniya;— gipatawag ko ikaw kay ambut unsa kahay modangat kanamo... Unsa may imong itambag? Sultihi ngani kami kay ikaw nakatuon man gayud ug linatin ug maantigong moyamyam ug mga katarungan...
Apan una sa tanan, quid quaeriti? Nihil et in intellectu quod priu non fuerit in enu; nihil volitum quin praecognitum.1 Ug milingkod siya paghinay. Daw kadtong mga pulong linatin nakahatag kalinaw sa ilang buot, ang magtiayon nanghunong paghilak, nanuol sila kang Don Primitive ug nagpaabut sa mga tambag niini, sama sa mga Gresyanhon kanhi sa atubangan sa usa ka manalagna nga moluwas kanila sa mga Pcrsiyanhon nga misulong sa ilang nasud.
—Nganong nanghilak man kamo? Ubinam gentium sumut²
(1) Unsa kining akong nakita? Ngano? —- P. sa Taghubad.
(1) Unsay inyong ipangutana? Walay butang nahisulod sa salabutan nga wala una moagi sa mga balatian. Dili higugmaon</smakk> kadtong wala hiilhi. — P. sa Taghubad. (2) Unsang mga tawhana kining atong mga katipon? — P. sa Taghubad.
