pagpakamatay dinhi sa akong lungsod ug kaba tungud sa paglaban kaniya: maayo na lamang kana. Nga ang kadaut sa akong lungsod isipon kong akong kaugalingong kadaut, ug sanglit lainlain man ang atong hunahuna, sanglit ang atong kasingkasing dili man samag pagbati, ang ako na lamang gitinguha mao ang pakigsalo sa akong mga katagilungsod sa mga kaguol ug mga kalisud nga Hang ginaantus!
—Kon mao kana, nganong imo man akong gitambagan nga mohalin dinhi?
—Kay didto sa laing dapit ikaw mabulahan pa ug ako dili na; kay ikaw wala matawo aron mag-antus, ug kay ikaw masilag unya sa imong lungsod sa adlaw nga ikaw maalaut tu ngud kaniya; ug ang pagkasilag sa kaugalingong lungsod maoy kadaut nga labing daku nga modangat sa usa ka tawo.
—Dili matarong kanang imong hunahuna mahitungud kanako! — matud ni Ibarra nga nahiubus kang Elias; nalimot ka ngaigo lamang akong nahiabut dinhi gipangita ko dayon ang iyang kaayohan...
—Ayaw lamang kahimangod, ginoo; ako wala magtumboy kanimo. Kaayo da ba unta kon ang tanan mosunod sa imong mga buhat! Apan ako wala mangayo kanimo ug mga butang dili mahimo, ug ayaw lamang ikahiubus sa buot kon ingnon ko ikaw nga gilimbungan ka sa imong kasingkasing. Nahagugma ka sa imong yutang-natawhan kay mao man kana ang gitudlo kanimo sa imong amahan; gihigugma mo ang imong lungsod kay sa iyang sabakan diha man nimo hingkaplagi ang babaye nga kapikas sa imong kasingkasing, ang imong katigayonan, ang imong kabatan-on; tungud kay ikaw nagmalipayon ug ang imong lungsod wala magdagmal kanimo; sa usa ka pulong, gihigugma mo siya sama sa atong paghigugma niadtongbinuhat nga nakahimo kanatong bulahan. Apan sa adlaw nga ikaw mahimong kabus, gutom, ginukod, isumbong ug luiban sa imong mga katagilungsod, nianang adlawa panghimarauton mo ang tanan: ang imong kaugalingon ug ang imong lungsod.
—Kanang imong mga pulong nakasamad sa akong kasing kasing— matud ni Ibarra nga nahiubus.
Si Elias miduko, mipalandong makadiyot ug unya mitubag:
— 517 —