Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/547

This page has been validated.


KASIPONGAN

Sanglit mga buhi pa man ang kadaghanan sa mga tawo nga nanghiapil mining sugilanon ug ang uban usab ato mang hitagiwad-an, dili mahimo pagsulat usa ka matuod nga epilogo kun kasipongan. Aron sa kaayohan sa mga tawo, ikalipay unta namo ang pagpatay sa tanang mga nanghiapil dinhi, sugdon kang pari Salvi ug tapuson kang Donya Victorina, apan kini dili gayud mahimo... nga mabuhi lamang sila!, kay ang lungsod man, dili kami, ang magpakaon kanila..

Sukad si Maria Clara mosulod sa kombinto, si pari Damaso mibiya sa lungsod nga iyang gikurahan aron pagpuyo na sa Ma­nila, sama kang pari Salvi, nga, samtang nagapaabut nga adunay obispado nga mabakante, sabug nga magawali sa simbahan sa Santa Clara, kansang kombinto aduna siyay dakung katungdanan nga gihuptan. Wala dangtig pila ka bulan, si pari Damaso. nakadawat usa ka sulat sa Talahuron uyamut nga P. Provincial diin kini nagasugo nga siya adto magakura sa usa ka lungsod sa usa ka lalawigan nga halayo kaayo sa Manila. Ginasugilon nga si pari Damaso nasakit uyamut niini kay sa pagkaugma hingkaplagan siya nga patay na sulod sa lawak niyang higdaanan. Ang uban miingon nga namatay siya sa sakit sa utok, ang uban usab nga giurom kon6, apan nawagtang ang mga duhaduha sa pag-ingon na sa mananambal ang ang pari namatay sa kalit.

Walay usa sa among mga magbabasang makakita kang Kapitan Tiyago nga makaila pa kaniya. Pipila pa ka semana una mosulod si Maria Clara sa pagka-mongha, nagaluya na siya uyamut daw nalun-osan, mihugo ug nagsubo kaayo, nagsamot hinuktok ug dili mosalig kang bisan kinsa, sama sa iyang alaut nga higala kanhi nga si Kapitan Tinong. Igo lamang gitakpan ang mga ganghaan sa kombinto, ang iyang masulub-ong ig-agaw si iya Isabel gisugo niya nga hipuson ang tanang mga butang sa iyang anak ug asawa nga patay na, ug unya moadto siya (si iya Isabel) sa Malabon kun sa San Diego, kay buut na siya mag-usara pag­ puyo. Miungod siya pag-ayo sa sugal nga Itampo ug sa bulangan,

-540-