- 101
Kag nagpadungok sang iya ulo lumakat nga nagpalibog tubtob sa Iwas sang poblasyon.
— Hapit anay! — Siling sa lya sa kinatsila sang isa ka tingog gikan sa isa ka bintana.
Tumangla ang pilosopo kag nakita niya ang isa ka tawo nga may katloan ukon katloan kag lima nga panuigon nga nagyuhom sa iya.
— Ano ang imo ginabasa dira? — pamangkot ni Tasio nga iya tinudlb ang isa ka libro nga ginauyatan sang tawo.
— Isa ini ka tulon-an sang nagakahanabb karon; ang mga silot nga ginabatas sang nanginsantos nga mga kalag sa Purgatoryo! — sabat sang isa nga nagyuhom.
— Nga tawo ka, tawo ka, tawo ka! — Hambal sang tigulang sa nagkalainlain nga paningog nga nagsulod sa balay. — Ang tagsulat dapat nga maabtik kaayo.
Sang pagsaka niya sa hagdan binaton sia sing maabiabihon sang tagbalay kag sang iya pamatan-on nga asawa. Sia gintawag kay Don Felipo Lino kag ang asawa si Donya Teodora Vina. Si Don Felipo amo ang tenyente mayor kag tigpunb sang isa ka bung hay, nga daw maalwan kon sarang sia naton matawag nga amo ini, kag kon sarang mahimb nga mabutangan sing mga bunghay ang tanan nga banwa sa Filipinas.
— Nakita nimo sa patyo ang anak ni anhing D. Rafael nga bag-o lamang mag-abot halin sa Europa?
— Huo, nakita ko sia sang magpanaog sia sa karwahe.
— Siling nila nga nagkadto sia didto sa pagpangita sang linubngan sang iya amay... Ang kahanguyos dapat nga manginmakalilisang.
Ang pilosopo pumakinhol sang iya mga abaga.
— Wala sa buot mo ina nga hitabo? — pamangkot sang pa matan-on nga asawa.
—Nasayran mo nga isa ako sang anum nga nagbuylog sa paglubong sang bangkay: ako ang nag-atubang sa Kapitan Heneral sang makita nakon nga ang tanan, lakip ang mga punoan, naghilipos sa amo ka dakfi nga pagtampalas, kag sa sina nga ginapasulabi ko ang pagpadungog sa tawo nga maayo samtang sia buhi kag indi kon sia patay na.
— Hanti?
— Apang, senyora, indi ako makauyon sang ginapanubli nga pagkaharlanon. Sa mga tinulo sang dugo nga insik nga hinatag
