Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/141

This page has been validated.


125
SI BASILIO


manogkastigo kag kinagat ang kura sa kamot. Ini suminggit, binuhian niya ang uway; kinuha sang sakristan mayor ang isa ka baston, binunal ang bata sa ulo kag napukan ang bata nga lipong; sang makita sia sang kura nga napilasan sinipa sia, apang wala na pagpanagang, wala na pagsinggit: lumigid sia sa salog nga daw binugkos nga wala’y kabuhi kag bumilin sa salog sing labhag nga basa . . .2

Ang tingog ni Sisa pumokaw kay Basilio sa kamatuoran.

— Naano ka? Ngaa nagahibi ka?

— Nagdamgo ako...! Dios ko!—May kahanguyos nga hambal ni Basilio nga bumangon kag basa sang balhas. — Isa lamang yadto ka damgo, nanay, isa lamang yadto ka damgo ... isa lamang ka damgo!

— Ano ang imo damgo?

Wala na magsabat ang bata. Pumungko sia sa pagpahid sang iya mga luha kag balhas. Ang payag naligum sang bug-os nga kadulom.

— Isa ka damgo, isa ka damgo! — Sulit ni Basilio sa tingog mga mahinay.

— Sugiri ako kon ano ang imo gindamgo; indi ako makatulog! — Siling sang iloy sang ang iya bata humigda liwat.

— Hanti, — sugid sini sa mahinay nga tingog, — nagdamgo ako nga naglakat kami sa pagpanaghaw sing humay... sa isa ka saburan diin madamb ang bulak . . . ang mga babae may mga alat nga punb sing pinanaghawan. . .ang mga lalaki may mga alat man nga puno sing pinanaghawan ... subong man ang kabataan ...Wala na ako makadumdom, nanay, wala na ako makadumdom sang iban pa!

Wala na magpilit si Sisa; wala sia pagsapak sang mga damgo.

— Nanay, may ginabukb ako karon nga gab-i, — siling ni Ba­ silio sang makaligad ang pila ka tion nga paghipos.

— Ano nga bukb? — Pangkot sang iloy.

Si Sisa, mapainubuson sa tanan, mapainubuson pa tubtob sa iya mga anak; ginpatihan niya nga sila may labi pa nga kaisipan sangsa iya.

— Indi na ako maluyag nga magsakristan!

— Ngaa man? ———————————— (2) Damgo ukon matuod, ang nahanabo sa kay Crispin, wala naton masayri kon ini nahanabo man sa isa ka pransiskano; ang katulad sini nga hitabo ginsugid nahanungod kay P. Piemavieja. — Patimaan sang tagsulat.