Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/164

This page has been validated.


BAHIN XX


ANG SINAPOL SA TRIBUNAL1


ISA YADTO ka kadak-an nga may napulò kag duhá ukón napulò kag limá man ka metro ang labà kag waló tubtob napuló ang sangkad. Ang mga dingding, pinaputî sang apog, napun-an sing mga dibuho sa karbon, nga daw sa mga malaway kag daw sa mga marismò, nga may mga sinulát nga nagpasangkap sang inogpahangóp. Sa isá ka higád nga napahamtang sing maayo sa dingding, makità ang napulò ka dumáan nga pusíl nga pakiráb nga nasimpon sa mga sable nga tuktukón, mga espadín kag mga talibóng: amó iní ang mga hinangiban sang mga kwadrilyero.2

Sa isa ka utbong sang kadak-an, nga ginapunihán sang mahigkò nga mga kortina nga mapulá, natago nga nagakabit sa dingding ang laragway sang Iya Kagamhanan; sa ubós sang laragway, sa ibabaw sang tulungtongan nga kahoy, ang isá ka daan nga silyon nagbukás sang iya gubâ nga mga butkon; sa atubangan, isá ka daku nga latók nga kahoy, nga nabulingán sing tinta, nga nagrabahán sing mga sulát kag tinapík nga mga tigbató katulad sang madamò nga latók sa mga ilimnan sing alák sa Alemania nga ginadugokan sang mga bumoluthò. Mga bangkù kag nagwalúgwalóg nga mga siya nagsangkap sang mga mwebles.

_____________________

(1) Tribunal—Sa Filipinas ang "tribunal" ginatawag nga Ayuntamiento. Sa mga banwa ginatawag ini nga Casa Consistorial; sa mga ulobanwa sang mga puód, ginatawag nga Casa Real. Apang sang ulihe ang amó tanán nga paghingalan ginkalimtan kag ang gingamit na lamang amó ang Tribunal.

(2) Mga Kwadrilyero— Ini silá sang panahón sang mga katsila amó ang tinugyanan sang munisipyo nga ang kalabanan sang ila pag-alagad nahamtang sa mga kabaryuhán ukón mga nasuoksuók. Ang tagsa ka banwa sa Filipinas may kadamuon sang mga kwadrilyero suno sa kadamuón man sang iya mga pumoluyo. May katungdanan sila sa pag-alagad sing tatlo ka tuig, nga ang ila lamang maaguman nga panumbas nga indi sila pagpabayaron sang buhís kag sang mga polo ukón pagpaalagád sing kap-atán ka adlaw sa tagsa ka tuig sa pangulohan nga ginapatuman sa tagsa ka pilipinhon. Ang mga kwadrilyaro nalupitan sing mga hinangiban nga pusil nga dumaan kag mga bangkaw. Ginapabantayan sa ila ang Tribunal, bilanggoan, ang Casa Real ukón Pangulohán.

Ginapadakop man sa ila ang mga kriminal.

—148—