Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/170

This page has been validated.


154
NOLI ME TÁNGERE

—Indi mag-igo ang 150, himòa nga 160! Pamatok sang isá ka masupog nga konserbador.

—Ilista, Gg. Direktor, 200 ka pesos sa teatro! —Siling ni D. Filipo. Ginahingyò ko nga kontratahon ang komedya sa Tondo6 sa paghatag sing palagwaon nga pito ka gab-i nga sulunod. Pitó ka pagpagwa sa tag 200 ka pesos ang gab-i, makahimò sing 1,400; ilista 1,400 Gg. Direktor!

Ang mga tigulang kag mga pamatan-on nagtinulokáy nga nagkalatingala: ang mga nakasayod lamang sang likúm amó ang walâ maggilios.

—Ginahingyò ko pa ang dalagkò nga mga hampang sa ka. layo; walâ sing magagming nga mga hampanganan sa kalayo bisán sang mga sulusalakyan nga naluyagan sang kabataan kag mga lin-ay, walâ siní. Luyag naton ang dalagkò nga mga bomba kag dalagkò man nga mga kohete. Gani ginahingyò ko 200 ka dalagkò nga bomba sa tagduhá ka pesos ang tagsa, kag 200 ka kohete sa amó man nga bilí. Ipahimò naton inà sa mga manoghimò sang mga palalukpon sa Malabon.

—Hmn!— Tublag sang isá ka tigulang. —Ang isa ka bomba nga tagduhá ka pesos indì makapakugmat sa akon bisán makapatingíl. Kinahanglan ang tagtatluhon ka pesos.

—lista 1,000 ka pesos sa 200 ka bomba kag 200 ka kohete! Ang mga konserbador indi na makapamatok; ang ibán nagtilindog kag nagsinugilanonáy.

—Labot pa, agúd makità sang aton mga kaingod nga mga tawo nga kitá nga maalwan kag kapin ang aton kwarta, —padayon ni D. Filipo nga binaskog niya ang iya tingog kag maabtik nga tinulok niya ang gubán sang mga tigulang, — ginahingyò ko; nahauná, apat ka hermano mayor sa duhá ka adlaw nga pandot, kag ikaduhá, nga sa tagsa ka adlaw maghabóy sa linaw sing 200 ka pinirito nga manók, 100 ka relyenong' kapón kag 50 ka litson, katulad sang ginhimò ni Sila, nga ka-


______________________

(6) Komedya sa Tondo— Sadto ang mga pamatan-on wala sing madamo nga palanglingawlingawan katulad karón. Sa mga teatro ang madumdomán amó yadto'ng "Teatro Tagalo" nga pinatindog sa dalan Ilaya, sa Tondo, malapit sa simbahan; ang isa sa Sibacong. Sa Teatro Tagalo ang kalabanan sang ginpagwa amó ang moro-mora. Sang ulihe ang mga sarswela ila ginpagwa diin giobantog ang gumulowa nga si Yeyeng de Pastor. Ang mga sirko sang ulihe na gid nag-alabót man. Ang nahauná iya nga kumboyahan sa ópera nag-abot sa Manila sadto'ng tuig 1867 kag nagpagwa sa Teatro Principe Alfonso, isá ka palagwaan nga diutay apang tuman kahanahay ang iya kahimtangan kag matahúm ang banhay sang iya balay.

(7) Mga hermano mayor— Ang mga pangulo sang isa ka kopradiya ukón katilingban sa pag-ulutod sa pagtuluohan.