Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/222

This page has been proofread.


206
NOLI ME TÁNGERE


anon nga gindala niya sa iya abaga, ukón indi siá maluyag nga magsalop sa lunang kag pinadayon niya ang iya paglakát padulong. Ang alpéres, naakig, buót niya siá dalasaón, apang ang tawo kumohà sang isa ka bilog nga kahoy, linampusán niya ang hayop sa ulo sa sinang' kusóg nga ang kabayo napukan nga ang sumalakay nahulog sa lunang. Ginsugid man nga ang tawo mahipos nga pumadayon sang iya paglakát nga walâ magsapák sang limá ka luthang nga kutob sa lunang linuthang sa iya sunódsunód sang alpéres nga binulag sang kaakig kag sang lunang. Sanglit ang tawo walâ makilal-i ginhunahonaan niya nga siá amó ang bantog nga si Elías, nga nakaabót sa puód kutob sang pilá ka bulan, nga walâ masayri kon diín maghalín, nga nakilal-an sang mga gwardya sibíl sa pilá ka banwa nga may amó man nga mga nabuhat.

—Kon amó isá síá ka tulisán?— Pamangkot ni Victoria nga nagpalangurog.

—Indì akó sinâ magpati, kay ginsugid nga kis-a nakapakigaway siá sa mga tulisán isá ka adlaw nga iní silá nag-atí sang isá ka balay.

Wala sia sing pangguyahon sang malain nga tawo! —Sugpon ni Sinang.

—Indi, lamang nga ang iya panulok tamà ka masulub-on; wala ko sia makita nga nagyuhóm sang bug-os nga aga,— Sabát ni María Clara nga nagpadalum sang iya panumdoman.

Sa sini nga mga hitabô lumigad ang hapon kag nag-abót ang taknà sa pagbalik sa banwa.

Sa hingapusán nga mga silak sang adlaw nga naghinunód naghalalín silá sa talunan, nga nag-agi sing malinóng malapít sa makatilingala nga lulobngan sang katigulangan ni Ibarra. Sang ulihe ang masadya nga mga sinugilanon bumalik liwát nga may kinabuhì, nga puno sing kainit, sa silong sadto nga kasangahán, nga talagsa lamang nakabati sang amó nga mga paningog. Ang kakahuyan daw nagpangasubô, ang mga balagon naghinabughabog nga daw nagsilíng: Paalam mga pamatan-on! Paalam dalamguhanon sa isa ka adlaw."

Kag nián, sa sanag sang mapulá kag dalagkò nga mga sulô nga kawayan kag ginsunód sang mga gitara, pabayaan naton silá sa ila paglakát pakadto sa banwa. Ang mga gubán nagbuhin, ang mga sulô ginpamalong, ang gitara naghipos samtang nga naghilapít silá sa mga puloy-an sang mga tawo. Itakód ninyo ang inyo mga tabón nga yarà na man kamó sa tungâ sang inyo mga utod!